सागरी संबंध मजबूत करण्यासाठी नौदल प्रमुख अमेरिकेच्या दौऱ्यावर रवाना

भारत आणि अमेरिका यांच्या नौदलांमधील द्विपक्षीय सहकार्य अधिक दृढ करण्यासाठी नौदल प्रमुख ॲडमिरल दिनेश के. त्रिपाठी यांच्या अमेरिकेच्या अधिकृत दौऱ्याची बुधवारपासून सुरुवात झाली. ही भेट मुक्त, खुले आणि सुरक्षित इंडो-पॅसिफिक प्रदेशाला प्रोत्साहन देण्यासाठी दोन्ही सागरी दलांमधील वाढत्या धोरणात्मक संरेखनाला अधोरेखित करते.

पाच दिवसांच्या या दौऱ्यादरम्यान, अ‍ॅडमिरल त्रिपाठी अमेरिकेच्या संरक्षण विभागाच्या वरिष्ठ अधिकाऱ्यांशी चर्चा करणार असून आणि युनायटेड स्टेट्स इंडो-पॅसिफिक कमांडचे (USINDOPACOM)  कमांडर अ‍ॅडमिरल सॅम्युअल जे. पापारो आणि युनायटेड स्टेट्स पॅसिफिक फ्लीटचे (USPACFLT)  कमांडर अ‍ॅडमिरल स्टीफन टी. कोहलर यांच्यासह इतर वरिष्ठ नौदल नेत्यांना आणि मान्यवरांना भेटणार आहेत.

 

या उच्चस्तरीय संवादांमुळे दोन्ही नौदलांमध्ये सुरू असलेल्या सागरी सहकार्याचा आढावा घेण्याची, ऑपरेशनल-लेव्हल लिंकेज वाढवण्याची, माहितीची देवाणघेवाण आणि सागरी क्षेत्रातील जागरूकता वाढवण्याची यंत्रणा मजबूत करण्याची संधी मिळेल अशी अपेक्षा आहे.

नौदल प्रमुख, नौदल संस्था आणि अमेरिकन नौदलाच्या ऑपरेशनल कमांडला देखील भेट देईल. या भेटींदरम्यान होणाऱ्या चर्चा इंडो-पॅसिफिकमधील सामायिक सागरी प्राधान्ये आणि मिलान सराव तसेच संयुक्त सागरी दल (CMF) उपक्रमांसारख्या बहुपक्षीय चौकटींमध्ये सहकार्यावर केंद्रित असेल.

मिलान 2026 आणि इंडो-पॅसिफिक सहकार्यावर लक्ष केंद्रित

भारताने आयोजित केलेला एक प्रमुख बहुराष्ट्रीय नौदल सराव मिलान 2026 हा 15 ते 25 फेब्रुवारी 2026 दरम्यान विशाखापट्टणम येथे आयोजित केला जाईल. पहिल्यांदाच, हा कार्यक्रम आंतरराष्ट्रीय फ्लीट रिव्ह्यू (IFR) 2026 आणि इंडियन ओशन नेव्हल सिम्पोजियम (IONS) कॉन्क्लेव्ह ऑफ चीफ्ससोबत आयोजित केला जाईल, जो भारताच्या सागरी राजनैतिक कूटनीतिमधील एक महत्त्वाचा टप्पा आहे.

द्विवार्षिक सरावात अमेरिका आणि रशियासह 50 हून अधिक देशांचा सहभाग अपेक्षित आहे, जो आंतरराष्ट्रीय नौदल सहभागाचे केंद्र म्हणून भारताची वाढती भूमिका अधोरेखित करतो.

भारत आणि अमेरिका परस्पर विश्वास, सामायिक लोकशाही मूल्ये आणि मुक्त, खुला, समावेशक आणि नियमांवर आधारित इंडो-पॅसिफिकसाठी एक समान दृष्टीकोन यावर आधारित दीर्घकालीन सागरी भागीदारी सामायिक करतात. अ‍ॅडमिरल त्रिपाठी यांच्या भेटीमुळे भारतीय नौदलाची ऑपरेशनल, तांत्रिक आणि धोरणात्मक क्षेत्रात अमेरिकन नौदलासोबत सहकार्य वाढवण्याची वचनबद्धता अधोरेखित होते.

मलबार नौदल सराव

भारत त्याच्या प्रमुख धोरणात्मक भागीदारांसह, अमेरिका, जपान आणि ऑस्ट्रेलियासोबत 10 नोव्हेंबर रोजी पश्चिम पॅसिफिकमधील ग्वामजवळ सुरू झालेल्या मलबार नौदल सरावाच्या नव्या आवृत्तीत सहभागी  होत असताना ही भेट होत आहे. वाढत्या प्रादेशिक आव्हानांमध्ये, इंडो-पॅसिफिकमध्ये समन्वय आणि तयारी वाढविण्यासाठी अमेरिकन नौदलाने आयोजित केलेल्या नऊ दिवसांच्या या सरावात चारही क्वाड देशांमधील आघाडीच्या युद्धनौका आणि विमाने सहभागी होतात.

भारतीय नौदलाच्या मते, देशाचा सहभाग “प्रादेशिक स्थिरतेसाठी भारताची कायमस्वरूपी वचनबद्धता आणि इंडो-पॅसिफिकमधील भागीदार नौदलांसोबत अखंडपणे काम करण्याची क्षमता” अधोरेखित करतो.

वॉशिंग्टनकडून मोठ्या प्रमाणात व्यापारी शुल्क (टॅरिफ) आकारले जात असूनही, मलबार सरावात सहभागी होण्याचा भारताचा निर्णय समान विचारसरणीच्या राष्ट्रांसोबतच्या धोरणात्मक सहकार्यातील सातत्य दर्शवितो. एका वरिष्ठ नौदल अधिकाऱ्याच्या निरीक्षणानुसार, हा सराव  “इंडो-पॅसिफिकमधील सामायिक सागरी हितसंबंध अल्पकालीन राजकीय बदलांपेक्षा किती पुढे आहेत,” हे दर्शवणारा आहे.

टीम भारतशक्ती