जवळपास तीन दशकांत पहिल्यांदाच चीनने प्रादेशिक जलक्षेत्रात सर्वात मोठा नौदलाचा ताफा तैनात केल्यानंतर तैवानसोबतच्या चीनच्या छुप्या युद्धाला गंभीर वळण लागले आहे. हा बेट (तैवान) देशासाठी धोकादायक इशारा असल्याचे संरक्षण मंत्रालयाने म्हटले आहे.
संरक्षण मंत्रालयाचे प्रवक्ते सन ली-फँग म्हणाले की, दक्षिण जपानी बेटांपासून दक्षिण चीन समुद्रापर्यंत जाणाऱ्या भागात सध्याच्या चिनी नौदलाच्या तैनातीचे प्रमाण 1996 नंतरचे सर्वात जास्त आहे. 1996 मधील तैवानच्या अध्यक्षीय निवडणुकीपूर्वी चीनने तैवानभोवती युद्धसरावाचे आयोजन केले होते.
चीनच्या सैन्याने अद्याप यावर भाष्य केलेले नाही आणि त्यांनी कोणताही सराव करत असल्याच्या बातमीला दुजोराही दिलेला नाही
लोकशाही पद्धतीचे शासन असणाऱ्या तैवानला स्वतःचा प्रदेश मानणाऱ्या चीनने राष्ट्राध्यक्ष लाइ चिंग-टे यांच्या पॅसिफिक दौऱ्यावर आपला राग व्यक्त करण्यासाठी कवायती सुरू करणे अपेक्षित होते.
हवाई आणि अमेरिकेच्या गुआम प्रदेशातील थांब्याचा समावेश असलेला हा दौरा शुक्रवारी संपला. चीनने हवाई क्षेत्रावर नियंत्रण ठेवले आहे. शिवाय नौदल आणि तटरक्षक दलाची जहाजे तैनात केली आहेत असे सांगून तैवानच्या लष्कराने सोमवारी सतर्कतेचा इशारा दिला.
“आधीच्या चार कवायतींच्या तुलनेत सध्याचे प्रमाण सर्वात मोठे आहे,” असे सन म्हणाले. “त्यांनी कवायतीची घोषणा केली आहे की नाही याची पर्वा न करता, ते आमच्यासाठी मोठा धोका निर्माण करत आहेत हे आमच्यासाठी जास्त महत्त्वाचे आहे.”
मंत्रालयाचे वरिष्ठ गुप्तचर अधिकारी सीह जीह-शेंग यांनी त्याच पत्रकार परिषदेत बोलताना सांगितले की, “चीनच्या सात “राखीव” हवाई क्षेत्रांमध्ये आतापर्यंत प्रत्यक्ष गोळीबाराचा सराव झालेला नाही. यापैकी दोन क्षेत्रे तैवान सामुद्रधुनीमध्ये आहेत, परंतु शेवटच्या दिवशी तैवानच्या उत्तरेला चिनी हालचालींमध्ये लक्षणीय वाढ झाली होती.
या प्रदेशात तैनात चिनी नौदल आणि तटरक्षक दलाच्या जहाजांची संख्या “अतिशय चिंताजनक” होती.
ते पुढे म्हणाले की, चीन केवळ तैवानलाच नव्हे तर या प्रदेशातील इतर देशांनाही लक्ष्य करीत आहे.
तैवानच्या सुरक्षा सूत्रांनी रॉयटर्सला सांगितले की या प्रदेशातील चिनी नौदल आणि तटरक्षक दलाच्या जहाजांची संख्या 90 आहे.
फर्स्ट आयलंड चेनमध्ये चीनची तैनाती-जी जपानपासून तैवान, फिलीपिन्स आणि चीनच्या किनारपट्टीच्या समुद्रांना वेढणाऱ्या बोर्निओपर्यंत जाते-याचा उद्देश परदेशी शक्तींना हस्तक्षेप करण्यापासून रोखण्यासाठी क्षेत्र नाकारणे हा आहे, असे सीह म्हणाले. मंत्रालयाने सांगितले की चिनी नौदल प्रशांत महासागरात दोन “भिंती” बांधत आहे.
एक तैवानच्या हवाई संरक्षण ओळख क्षेत्राच्या पूर्वेकडील टोकावर आहे, तर दुसरा पुढे प्रशांत महासागरात आहे. “ते या दोन भिंतींसह एक अतिशय साधा संदेश पाठवत आहेतः ते तैवान सामुद्रधुनीला चीनचा अंतर्गत समुद्र बनवण्याचा प्रयत्न करत आहेत,” असे सीह म्हणाले. यापूर्वी मंगळवारी संरक्षण मंत्रालयाने सांगितले की, त्यांना गेल्या 24 तासांत बेटाभोवती 47 लष्करी विमाने घिरट्या घालत असल्याचे आढळले.
मंत्रालयाने नौदलाची डझनभर जहाजे आणि नऊ “अधिकृत” जहाजे देखील शोधून काढली, जी बाह्यतः तटरक्षक दलासारख्या नागरी संस्थांच्या जहाजांसारखी वाटली. यापैकी 26 विमानांनी चीनच्या झेजियांग प्रांताच्या किनाऱ्यालगत तैवानच्या उत्तरेकडील भागात, सहा विमानांनी तैवान सामुद्रधुनीमध्ये आणि आणखी 15 विमानांनी बेटाच्या नैऋत्येला उड्डाण केले. मंत्रालयाने चिनी हालचालींवरील दैनंदिन सकाळच्या निवेदनातील नकाशात ही माहिती दिली आहे.
तैवानच्या एका वरिष्ठ सुरक्षा सूत्राने रॉयटर्सला सांगितले की चिनी विमानाने परदेशी नौदलाच्या जहाजांवर हल्ल्यांचा सराव केला. याशिवाय “नाकाबंदी सरावाचा” भाग म्हणून लष्करी आणि नागरी विमानांना पळवून लावण्याचा सराव देखील केला.
केवळ तैवानचे लोकच त्यांचे भविष्य ठरवू शकतात असे म्हणत लाई आणि त्यांचे सरकार चीनच्या सार्वभौमत्वाचे दावे नाकारतात. चीनचे म्हणणे आहे की तैवानचा मुद्दा हा “त्याच्या मुख्य हितसंबंधांचा गाभा आहे” आणि अमेरिकेने एक लाल रेषा ओलांडू नये. चीनने यंदाच्या वर्षी आतापर्यंत तैवानच्या आसपास प्रमुख युद्धसरावाच्या दोन फेऱ्यांचे आयोजन केले आहे.
हवाई आणि अमेरिकेच्या गुआम प्रदेशातील थांब्याचा समावेश असलेला हा दौरा शुक्रवारी संपला. चीनने हवाई क्षेत्रावर नियंत्रण ठेवले आहे. शिवाय नौदल आणि तटरक्षक दलाची जहाजे तैनात केली आहेत असे सांगून तैवानच्या लष्कराने सोमवारी सतर्कतेचा इशारा दिला.
“आधीच्या चार कवायतींच्या तुलनेत सध्याचे प्रमाण सर्वात मोठे आहे,” असे सन म्हणाले. “त्यांनी कवायतीची घोषणा केली आहे की नाही याची पर्वा न करता, ते आमच्यासाठी मोठा धोका निर्माण करत आहेत हे आमच्यासाठी जास्त महत्त्वाचे आहे.”
मंत्रालयाचे वरिष्ठ गुप्तचर अधिकारी सीह जीह-शेंग यांनी त्याच पत्रकार परिषदेत बोलताना सांगितले की, “चीनच्या सात “राखीव” हवाई क्षेत्रांमध्ये आतापर्यंत प्रत्यक्ष गोळीबाराचा सराव झालेला नाही. यापैकी दोन क्षेत्रे तैवान सामुद्रधुनीमध्ये आहेत, परंतु शेवटच्या दिवशी तैवानच्या उत्तरेला चिनी हालचालींमध्ये लक्षणीय वाढ झाली होती.
या प्रदेशात तैनात चिनी नौदल आणि तटरक्षक दलाच्या जहाजांची संख्या “अतिशय चिंताजनक” होती.
ते पुढे म्हणाले की, चीन केवळ तैवानलाच नव्हे तर या प्रदेशातील इतर देशांनाही लक्ष्य करीत आहे.
तैवानच्या सुरक्षा सूत्रांनी रॉयटर्सला सांगितले की या प्रदेशातील चिनी नौदल आणि तटरक्षक दलाच्या जहाजांची संख्या 90 आहे.
फर्स्ट आयलंड चेनमध्ये चीनची तैनाती-जी जपानपासून तैवान, फिलीपिन्स आणि चीनच्या किनारपट्टीच्या समुद्रांना वेढणाऱ्या बोर्निओपर्यंत जाते-याचा उद्देश परदेशी शक्तींना हस्तक्षेप करण्यापासून रोखण्यासाठी क्षेत्र नाकारणे हा आहे, असे सीह म्हणाले. मंत्रालयाने सांगितले की चिनी नौदल प्रशांत महासागरात दोन “भिंती” बांधत आहे.
एक तैवानच्या हवाई संरक्षण ओळख क्षेत्राच्या पूर्वेकडील टोकावर आहे, तर दुसरा पुढे प्रशांत महासागरात आहे. “ते या दोन भिंतींसह एक अतिशय साधा संदेश पाठवत आहेतः ते तैवान सामुद्रधुनीला चीनचा अंतर्गत समुद्र बनवण्याचा प्रयत्न करत आहेत,” असे सीह म्हणाले. यापूर्वी मंगळवारी संरक्षण मंत्रालयाने सांगितले की, त्यांना गेल्या 24 तासांत बेटाभोवती 47 लष्करी विमाने घिरट्या घालत असल्याचे आढळले.
मंत्रालयाने नौदलाची डझनभर जहाजे आणि नऊ “अधिकृत” जहाजे देखील शोधून काढली, जी बाह्यतः तटरक्षक दलासारख्या नागरी संस्थांच्या जहाजांसारखी वाटली. यापैकी 26 विमानांनी चीनच्या झेजियांग प्रांताच्या किनाऱ्यालगत तैवानच्या उत्तरेकडील भागात, सहा विमानांनी तैवान सामुद्रधुनीमध्ये आणि आणखी 15 विमानांनी बेटाच्या नैऋत्येला उड्डाण केले. मंत्रालयाने चिनी हालचालींवरील दैनंदिन सकाळच्या निवेदनातील नकाशात ही माहिती दिली आहे.
तैवानच्या एका वरिष्ठ सुरक्षा सूत्राने रॉयटर्सला सांगितले की चिनी विमानाने परदेशी नौदलाच्या जहाजांवर हल्ल्यांचा सराव केला. याशिवाय “नाकाबंदी सरावाचा” भाग म्हणून लष्करी आणि नागरी विमानांना पळवून लावण्याचा सराव देखील केला.
केवळ तैवानचे लोकच त्यांचे भविष्य ठरवू शकतात असे म्हणत लाई आणि त्यांचे सरकार चीनच्या सार्वभौमत्वाचे दावे नाकारतात. चीनचे म्हणणे आहे की तैवानचा मुद्दा हा “त्याच्या मुख्य हितसंबंधांचा गाभा आहे” आणि अमेरिकेने एक लाल रेषा ओलांडू नये. चीनने यंदाच्या वर्षी आतापर्यंत तैवानच्या आसपास प्रमुख युद्धसरावाच्या दोन फेऱ्यांचे आयोजन केले आहे.
टीम स्ट्रॅटन्यूज
(रॉयटर्स)
(रॉयटर्स)
