स्वदेशी बनावटीची AK-203 रायफल अजूनही दृष्टीपथात नाही

0
भारतीय सैन्यासाठी पूर्णपणे स्वदेशी बनावटीच्या AK-203 असॉल्ट रायफलची बहुप्रतिक्षित डिलिव्हरी अजूनही खूप दूर आहे. या रायफल्सची पहिली बॅच, ज्यामध्ये महत्त्वाचे रशियन घटक आहेत, अद्यापही पूर्ण झालेली नाही. भारत-रशियाच्या संयुक्त उपक्रमांतर्गत स्थानिक पातळीवर ही रायफल तयार केली जात असली तरी, त्याचे 100 टक्के “मेड इन इंडिया” शस्त्र प्रणालीमध्ये रूपांतरित होण्यास वेळ लागणार आहे.

 

AK-203: AK-47 चा आधुनिक उत्तराधिकारी

AK-203 ही प्रसिद्ध कलाश्निकोव्ह मालिकेतील नवीन रायफल आहे, जी AK-47 ची मजबूत विश्वासार्हता आधुनिक अर्गोनॉमिक आणि ऑपरेशनल सुधारणांसह एकत्रित करण्यासाठी डिझाइन केलेली आहे.

7.62×39 मिमी चेंबरमध्ये सुसज्ज, AK-203 त्याच्या सोव्हिएत काळातील पूर्ववर्तीच्या तुलनेत अधिक अचूकता, सुधारित दृष्टी प्रणाली आणि वजनाला हलकेपणा देते. 800 मीटर पर्यंत प्रभावी श्रेणीसह, ते AK-47 पेक्षा चांगले कार्य करते, ज्याची कमाल श्रेणी सामान्यतः 300 मीटर असते.

3.8 किलो वजनाची (मॅगझिनशिवाय), ही रायफल AK-47 पेक्षा देखील हलकी आहे, ज्याचे वजन अंदाजे 4.3 किलो आहे. यात टेलिस्कोपिक बटस्टॉक्स, सुधारित रिकोइल नियंत्रण आणि आधुनिक ऑप्टिक्सशी सुसंगतता आहे, ज्यामुळे ती सध्याच्या युद्धभूमीच्या परिस्थितीसाठी सुसंगत बनते.

INSAS ची जागा घेणे आणि सैन्याचे आधुनिकीकरण करणे

AK-203 ही भारताच्या जुन्या होत चाललेल्या INSAS (इंडियन स्मॉल आर्म्स सिस्टीम) 5.56 मिमी रायफल्स टप्प्याटप्प्याने लष्करातून काढून टाकण्याच्या प्रयत्नांचा एक भाग आहे, ज्या 1990 पासून भारतीय सैन्याला सेवा देत आहेत. गेल्या काही वर्षांत, INSAS रायफल्सवर विश्वासार्हतेच्या मुद्द्यांवरून टीका झाली, विशेषतः उंचावर आणि लढाऊ परिस्थितीत.

AK-203, अमेरिकन सिग सॉअर 716 रायफल्ससह, भारतीय सैन्य आधुनिक आणि प्राणघातक लहान शस्त्रांच्या यादीकडे वाटचाल करत आहे. आतापर्यंत, सुमारे 50,000 AK-203 रायफल्स लष्कराला देण्यात आल्या आहेत.

स्वदेशी साधनसामग्रीत अजून वाढ होणार

भारत आणि रशिया यांच्यात 2021 मध्ये झालेल्या 5 हजार 100 कोटी रुपयांच्या करारांतर्गत, एकूण 6.1 लाख AK-२०३ रायफल्सचे उत्पादन केले जाईल. या रायफल्सचे उत्पादन कोरवा, अमेठी (उत्तर प्रदेश) येथील एका कारखान्यात केले जात आहे, जो इंडो-रशियन रायफल्स प्रायव्हेट लिमिटेडद्वारे चालवला जातो – हा भारताच्या ऑर्डनन्स फॅक्टरी बोर्ड आणि रशियाच्या कलाश्निकोव्ह कन्सर्न आणि रोसोबोरोनएक्सपोर्ट यांच्या संयुक्त उपक्रमाद्वारे चालवला जातो.

संरक्षण सूत्रांनुसार, 70 हजार रायफल्सच्या सुरुवातीच्या बॅचमध्ये वेगवेगळ्या पातळीवरील स्वदेशी सामग्री समाविष्ट आहे:

  • पहिल्या 35 हजार रायफल्समध्ये फक्त 5 टक्के भारतीय घटक समाविष्ट केले जातील असे म्हटले जाते.
  • पुढील 20 हजार रायफल्सपैकी, अंदाजे 12 हजारांमध्ये 15 टक्के स्थानिक सामग्री आहे, तर 8 हजार रायफल्समध्ये 30 टक्के स्थानिक सामग्री आहे.
  • या खेपेच्या अंतिम बॅचमध्ये 70 टक्क्यांपर्यंत भारतीय बनावटीचे भाग असलेल्या रायफल्सचा समावेश असेल.

पहिल्या 70 हजार युनिट्स पूर्ण झाल्यानंतरच पूर्णपणे स्वदेशी रायफल्सचे उत्पादन – ज्यात 100 टक्के भारतीय घटकांचा समावेश आहे – सुरू होण्याची अपेक्षा आहे. मोठ्या प्रमाणात उत्पादन सुरू होण्यापूर्वी 10 पूर्णपणे स्वदेशी AK-203 रायफल्सची सुरुवातीची बॅच चाचण्यांसाठी लष्कराकडे सोपवली जाईल असे वृत्त आहे.

आत्मनिर्भरतेचे एक मजबूत प्रतीक, परंतु अद्याप पूर्णपणे आत्मनिर्भर नाही

AK-203 प्रकल्प हा संरक्षण क्षेत्रातील ‘मेक इन इंडिया’ उपक्रमाचे एक प्रमुख उदाहरण आहे. तथापि, सूत्रांनी कबूल केले आहे की संरक्षण उत्पादनातील गुंतागुंत आणि केवळ असेंब्लीच नव्हे तर कच्चा माल, फोर्जिंग, बॅरल्स, ऑप्टिक्स आणि इलेक्ट्रॉनिक्स देखील स्थानिकीकरण करण्याची आवश्यकता असल्यामुळे संपूर्ण स्वदेशीकरणाकडे मार्गक्रमण करण्यास वेळ लागणार आहे.

हुमा सिद्दीकी

+ posts
Previous articleभारताचा ऑस्ट्रेलियातील Talisman Sabre बहुराष्ट्रीय लष्करी सरावात सहभाग
Next articleरशियाचे युक्रेनवर मोठ्या प्रमाणात ड्रोन हल्ले, ऊर्जा पायाभूत सुविधांचे नुकसान

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here