संरक्षण मंत्रालयाने (MoD) भारतीय नौदलाच्या प्रोजेक्ट 75आय (P75I) पाणबुडी कार्यक्रमासाठी लार्सन अँड टुब्रो (L&T) आणि स्पॅनिश कंपनी नवंतिया यांची संयुक्त निविदा अपात्र ठरवली आहे. तांत्रिक निकषांचे पालन न केल्यामुळे ही निविदा कथितपणे नाकारण्यात आली, त्यामुळे सरकारी माझगांव डॉक शिपबिल्डर्स लिमिटेड (MDL) आणि जर्मन कंपनी थायसेनक्रुप मरीन सिस्टीम्स (TKMS) यांची भागीदारीतील निविदा 70 हजार कोटी रुपयांच्या मेगा डीलसाठी एकमेव दावेदार आहे.संरक्षण अधिग्रहण परिषद (डीएसी) लवकरच या महत्त्वाच्या प्रकल्पासाठी अंतिम निर्माणकर्त्याबाबत निर्णय घेण्याची अपेक्षा आहे. प्रोजेक्ट 75I चा उद्देश भारतीय पाणबुडीच्या ताफ्याचे प्रगत क्षमतेसह आधुनिकीकरण करणे आहे, ज्यात stealth and operational endurance वाढविण्यासाठी एअर इंडिपेंडंट प्रोपल्शन (एआयपी) तंत्रज्ञानाचे एकत्रीकरण समाविष्ट आहे.
P75I प्रकल्पासाठीच्या व्यावसायिक लिलावाचा संरक्षण मंत्रालयाकडून सक्रिय आढावा घेतला जात असल्याच्या वृत्ताला गुरुवारी एमडीएलने रेग्युलेटरी फाइलिंगमध्ये दुजोरा दिला आहे. “संरक्षण मंत्रालयाने पुढील प्रक्रियेसाठी एमडीएलने सादर केलेली व्यावसायिक निविदा उघडली असल्याच्या वृत्ताला एमडीएलने दुजोरा दिला आहे,” असे कंपनीने म्हटले आहे. आणखी तीन पाणबुड्यांच्या संपादनासह पी75 (अतिरिक्त पाणबुडी) प्रकल्पासाठी वाटाघाटी सुरू असल्याचेही एमडीएलने उघड केले.
माझगाव डॉकयार्ड्सने अलीकडेच भारतीय नौदलासाठी प्रोजेक्ट 75 स्कॉर्पीन श्रेणी अंतर्गत बांधण्यात आलेल्या सहा पाणबुड्यांपैकी शेवटची पाणबुडी आयएनएस वाघीर वितरित केली. याव्यतिरिक्त, त्यांना प्रकल्प 75 (अतिरिक्त पाणबुडी) अंतर्गत आणखी तीन पाणबुड्यांसाठी ऑर्डर मिळण्याची तयारी आहे, जी फ्रेंच नेव्हल ग्रुपच्या मदतीने तयार करण्यात येतील.
निवड प्रक्रियेची बारकाईने छाननी करण्यात आली. तांत्रिक निरीक्षण समितीने सर्व निविदांचे मूल्यांकन केले आणि MDL-TKMSने सादर केलेली निविदा आवश्यक निकषांचे पालन करत असल्याचे आढळून आल्याचे सूत्रांनी सूचित केले आहे. The L&T-Navantia यांची निविदा प्रामुख्याने एअर इंडिपेंडंट प्रोपल्शन प्रणालीशी संबंधित निकषांची पूर्तता करण्यात कमी पडली.
70 हजार कोटी रुपयांचे मूल्य बजेट असलेल्या – जे संरक्षण मंत्रालयाच्या ॲक्सेप्टन्स ऑफ नेसेसिटी (AON) अंतर्गत सेट करण्यात आलेल्या प्रारंभिक 43 हजार कोटी रुपयांच्या बजेट बेंचमार्कपेक्षा कितीतरी जास्त आहे—P75I प्रकल्पासाठी TKMS ला भारतीय नौदलाच्या आवश्यकतांनुसार पाणबुडी डिझाइन करण्याची आवश्यकता असेल.
पी75आय कार्यक्रमांतर्गत करारावर स्वाक्षरी केल्यानंतर सात वर्षांच्या आत पहिली पाणबुडी वितरित होणे अपेक्षित आहे.या कराराला लवकरच अंतिम रूप दिल्यास, हे वितरण लवकरात लवकर म्हणजे 2032 पर्यंत सुरू होऊ शकते. सूत्रांनी पुढे खुलासा केला की भारतीय नौदलाने गेल्या वर्षीच्या उत्तरार्धात संरक्षण मंत्रालयाकडे आपला क्षेत्र मूल्यांकन चाचणी (एफईटी) अहवाल सादर केला, ज्याद्वारे TKMS च्या पाणबुडीने सर्व तांत्रिक आवश्यकता पूर्ण केल्या आहेत याला दुजोरा दिला.
टीम भारतशक्ती
