चिनी लोक दक्षिण अमेरिकेत अनेक वेळा घुसखोरी करत असून आणि अमेरिकन लोक त्याबद्दल चिंतित आहेत. लॅटिन अमेरिकेसाठीचे अमेरिकेचे विशेष दूत मॉरीसिओ क्लेव्हर-कॅरोन यांनी शुक्रवारी सांगितले की पनामा कालव्याभोवती चीनची उपस्थिती ही राष्ट्रीय सुरक्षेच्या चिंतेचा विषय आहे ज्याचा सामना पनामा सरकारला करावा लागतो. त्यांचे हे विधान अमेरिकेचे सर्वोच्च मुत्सद्दी मार्को रुबिओ यांच्या पनामा दौऱ्याच्या अगदी आधी प्रसिद्ध झाले.
पनामाच्या नियोजित भेटीसह आणि पनामाचे अध्यक्ष जोस राऊल मुलिनो यांच्याशी झालेल्या बैठकीसह रुबिओ शनिवारी त्यांच्या पहिल्या परदेशी दौऱ्यासाठी निघणार आहे. अमेरिकेने बांधलेल्या कालव्याचा ताबा घेण्याच्या राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या धमकीनंतर दोन्ही देशांमधील पहिली चर्चा आहे.
रुबिओ हे एल साल्वाडोर, कोस्टा रिका, ग्वाटेमाला आणि डोमिनिकन रिपब्लिकला देखील भेट देतील, जिथे या प्रदेशातील स्थलांतरितांना परत पाठवण्याचे आणि अमेरिकेतील स्थलांतरितांना रोखण्याचे ट्रम्प प्रशासनाचे प्रयत्न अजेंड्यावर असतील, असे क्लेव्हर-कॅरोन यांनी पत्रकारांशी संवाद साधताना सांगितले.
क्लेव्हर-कॅरोन म्हणाले की पूर्वीच्या पनामाच्या सरकारांच्या काळात कालव्याभोवती चीनची उपस्थिती “पूर्णपणे हाताबाहेर जाणे” ही मुलिनोची चूक नव्हती, परंतु पनामाच्या अध्यक्षांना आता “याचा सामना करावा लागेल.”
“बंदरे आणि दळणवळणापासून ते दूरसंचार आणि पायाभूत सुविधांपर्यंत तसेच इतर सर्व गोष्टींमध्ये पनामा क्षेत्रात चिनी कंपन्या आणि घटकांची ही वाढती उपस्थिती, जी केवळ अमेरिकेच्या राष्ट्रीय सुरक्षेसाठीच नव्हे तर पनामाच्या राष्ट्रीय सुरक्षेसाठी आणि संपूर्ण पश्चिम गोलार्धासाठी अत्यंत चिंताजनक आहे”, असे ते म्हणाले. त्यामुळे यावर चर्चा होणे आवश्यक असेल.
चाडमधून माघार घेणे हा संपूर्ण पश्चिम आफ्रिकेत फ्रान्सच्या लष्करी पदचिन्हाच्या व्यापक कपातीचा एक भाग आहे.
हाँगकाँग स्थित सी. के. हचिसन होल्डिंग्जने दोन दशकांहून अधिक काळ कालव्याच्या प्रवेशद्वारांवर असणाऱ्या बंदरांचा कारभार चालवला आहे. हाँगकाँगच्या कंपन्या सरकारी देखरेखीच्या अधीन असल्या तरी ही कंपनी सार्वजनिकरित्या सूचीबद्ध आहे आणि चीन सरकारशी आर्थिकदृष्ट्या जोडलेली नाही.
लॅटिन अमेरिकेत चीनचा आर्थिक प्रभाव वाढत आहे, ज्यामुळे संसाधनांनी समृद्ध असलेला हा प्रदेश अमेरिकेच्या हितांकडे झुकण्याऐवजी चीनच्या हितांकडे झुकेल अशी चिंता वॉशिंग्टनमध्ये वाढली आहे.
पनामाने कालव्याचे कामकाज चीनला चालवण्यासाठी द्यायला ठामपणे नकार दिला आहे, परंतु रुबिओ यांनी गुरुवारी सांगितले की आपल्याला यात “काहीच शंका” नाही की संघर्ष झाला तर कालव्यातील वाहतूक रोखण्यास सक्षम असण्याची बीजिंगची इच्छा होती.
टीम भारतशक्ती
(रॉयटर्स)