अफगाणिस्तान-पाकिस्तानमधील इस्तंबूलमध्ये सुरू असणारी चर्चा निष्फळ

अफगाणिस्तान आणि पाकिस्तानमध्ये दीर्घकालीन युद्धबंदीसाठी इस्तंबूलमध्ये सुरू असणारी चर्चा कोणत्याही तोडग्याशिवाय संपली असल्याचे मंगळवारी दोन सूत्रांनी सांगितले. या महिन्याच्या सुरुवातीला झालेल्या प्राणघातक संघर्षांनंतर इथल्या प्रादेशिक स्थिरतेला मोठा धक्का बसला आहे.

2021 मध्ये काबूलमध्ये तालिबानने सत्ता हाती घेतल्यापासून सध्या सुरू असणाऱ्या सर्वात मोठ्या हिंसाचारात सीमेवर डझनभर लोक मारले गेल्यानंतर दक्षिण आशियातील या दोन देशांमध्ये कायमस्वरूपी शांतता प्रस्थापित करण्याचे प्रयत्न सुरू झाले.

अफगाणिस्तान आणि पाकिस्तान या दोन्ही देशांनी 19 ऑक्टोबर रोजी दोहा येथे झालेल्या युद्धबंदीवर सहमती दर्शवली, परंतु इस्तंबूलमध्ये तुर्की आणि कतार यांच्या मध्यस्थीने झालेल्या चर्चेच्या दुसऱ्या फेरीत निष्कर्षापर्यंत पोहोचण्यासाठी कोणताही समान आधार मिळाला नाही, असे या मुद्द्यावर माहिती देणाऱ्या अफगाण आणि पाकिस्तानी सूत्रांनी सांगितले. अर्थात या अपयशासाठी दोघांनीही एकमेकांना दोषी ठरवले.

एका पाकिस्तानी सुरक्षा सूत्राने सांगितले की तालिबान पाकिस्तानी तालिबानवर नियंत्रण ठेवण्यास तयार नव्हते, जो पाकिस्तानचा शत्रू असलेला एक वेगळा दहशतवादी गट आहे, ज्याचे म्हणणे आहे की तो अफगाणिस्तानमध्ये मुक्तपणे कार्यरत असल्याचे इस्लामाबाद म्हणतो.

तणावपूर्ण संवाद

या मुद्द्यावरून झालेल्या “तणावपूर्ण संवादानंतर” चर्चेला तिथेच पूर्णविराम मिळाल्याचे अफगाणिस्तानच्या एका सूत्राने सांगितले. अफगाणिस्तानच्या बाजूने पाकिस्तानी तालिबानवर त्यांचे कोणतेही नियंत्रण नसल्याचे म्हटले आहे, ज्यांनी अलिकडच्या आठवड्यात पाकिस्तानी सैन्यावर हल्ले सुरू केले आहेत.

सूत्रांनी नाव न छापण्याची विनंती केली आहे कारण त्यांना सार्वजनिकरित्या बोलण्याचा अधिकार नव्हता.

अफगाणिस्तानच्या तालिबान सरकार आणि संरक्षण मंत्रालयाच्या प्रवक्त्यांनी तसेच पाकिस्तानी लष्कराच्या, संरक्षण आणि परराष्ट्र मंत्रालयाच्या प्रवक्त्यांनी टिप्पणीसाठी केलेल्या विनंतीला त्वरित प्रतिसाद दिला नाही.

या महिन्यात अफगाणिस्तानची राजधानी काबूलसह इतर ठिकाणी पाकिस्तानी हवाई हल्ल्यांनंतर ऑक्टोबरमध्ये उभय देशांमधील संघर्ष सुरू झाला, ज्यामध्ये पाकिस्तानी तालिबानच्या प्रमुखाला लक्ष्य करण्यात आले.

तालिबानने 2 हजार 600 किमी (1 हजार 600 मैल) अंतरावरून सीमेवरील पाकिस्तानी लष्करी चौक्यांवर हल्ले करून प्रत्युत्तर दिले.

अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांचे लक्ष वेधून घेतलेल्या चर्चेतील बिघाडामुळे तालिबान-नियंत्रित अफगाणिस्तान आणि अण्वस्त्रधारी पाकिस्तानमधील युद्धबंदी ताणली जाऊ शकते.

शनिवारी, पाकिस्तानच्या संरक्षणमंत्र्यांनी सांगितले की त्यांना वाटते की अफगाणिस्तानलाही शांतता हवी आहे मात्र इस्तंबूलमध्ये करार न झाल्यास “खुले युद्ध” सुरू होईल.

पाकिस्तान आणि तालिबानमध्ये युद्धबंदी असूनही, आठवड्याच्या शेवटी झालेल्या चकमकीत अफगाणिस्तानच्या सीमेजवळ पाच पाकिस्तानी सैनिक आणि 25 पाकिस्तानी तालिबानी अतिरेकी ठार झाल्याचे लष्कराने रविवारी सांगितले.

टीम स्ट्रॅटन्यूज
(रॉयटर्सच्या इनपुट्ससह)