युक्रेनच्या मुद्यांवरून ऑकुसच्या भागीदारांमध्ये सुरू असणारे मतभेद आता समोर येऊ लागले आहेत. ऑस्ट्रेलिया क्वाडचा देखील एक भाग आहे. रशियाबरोबरच्या युद्धात युक्रेनला 1.5 अब्ज ऑस्ट्रेलियन डॉलर्सचा पाठिंबा देणाऱ्या अमेरिकेच्या सुरक्षा सहयोगी ऑस्ट्रेलियाने गुरुवारी सांगितले की मॉस्को हा या संघर्षातील आक्रमण करणारा होता. त्यामुळे हा संघर्ष युक्रेनच्या अटींवर सोडवला गेला पाहिजे.
अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी बुधवारी युक्रेनचे राष्ट्राध्यक्ष व्होलोदिमीर झेलेन्स्की यांना ‘हुकूमशहा’ म्हणून संबोधत या सगळ्या प्रकरणात त्यांना दोषी ठरवले. झेलेन्स्की यांना शांतता प्रस्थापित करण्यासाठी किंवा आपला देश गमावण्याचा धोका पत्करण्यासाठी त्वरित पावले उचलावी लागतील असा इशारा दिला.
या विलक्षण हल्ल्यांनी-2022 च्या रशियाच्या आक्रमणासाठी युक्रेन जबाबदार असल्याचा दावा ट्रम्प यांनी केल्यानंतर लगेच युरोपमधील अमेरिकेच्या मित्रराष्ट्रांमध्ये चिंता वाढली की रशिया-युक्रेन संघर्ष संपवण्याच्या ट्रम्पच्या दृष्टिकोनामुळे मॉस्कोला फायदा होऊ शकतो.
ऑस्ट्रेलियाचे संरक्षण मंत्री रिचर्ड मार्लेस म्हणाले की, या संघर्षात असाधारण जीवितहानी झाली आहे. पण म्हणून कोणत्याही अटींवर यावर तोडगा काढला जाऊ शकत नाही.
“युक्रेनमधील युद्ध युक्रेनच्याच अटींवर सोडवले गेले पाहिजे, कारण इथे आक्रमण करणारा देश रशिया आहे आणि आम्हाला जे दिसते ते नियम-आधारित सुव्यवस्था, जागतिक नियम-आधारित सुव्यवस्थेची अखंडता सध्या धोक्यात आहे,” असे मार्लेस यांनी गुरुवारी पत्रकारांना सांगितले.
“ते संपवण्याच्या प्रयत्नांचे आम्ही स्वागत करतो, परंतु ते इतर कोणाच्याही अटींवर असू शकत नाही, ते युक्रेनच्याच अटींवर असले पाहिजे आणि आम्ही त्यासाठी युक्रेनला पाठिंबा देत राहू.”
इंडो पॅसिफिकमध्ये अमेरिकेसाठी ऑस्ट्रेलिया हा एक प्रमुख सुरक्षा सहकारी आहे, जिथे दोन्ही देशांनी चीनच्या वाढत्या लष्करी हालचालींबद्दल चिंता व्यक्त केली आहे.
ऑस्ट्रेलियाच्या पुराणमतवादी विरोधकांनीही युक्रेनबाबत ट्रम्प यांच्या भूमिकेवर टीका केली.
लिबरल विरोधी पक्षाचे नेते पीटर डटन यांनी गुरुवारी सांगितले की, “मला वाटते की राष्ट्राध्यक्ष ट्रम्प यांनी त्यांना चुकीचे ठरवले आहे.”
युक्रेन संघर्ष सुरू झाला तेव्हा संरक्षण मंत्री असलेले डटन म्हणाले, “राष्ट्राध्यक्ष झेलेन्स्की किंवा युक्रेनच्या लोकांनी ही लढाई सुरू केली किंवा ते युद्धासाठी कोणत्याही प्रकारे जबाबदार होते हा विचार चुकीचा आहे.
“ऑस्ट्रेलियाने युक्रेनच्या लोकांसोबत खंबीरपणे आणि अभिमानाने उभे राहिले पाहिजे. ही लोकशाही आहे आणि ही संस्कृतीसाठीची लढाई आहे. व्लादिमीर पुतीन हा एक खूनी हुकूमशहा आहे आणि आपण त्याला एक इंचही जमीन देऊ नये,” असे ते म्हणाले.
टीम भारतशक्ती
(रॉयटर्स)