बोंडी हल्ला: ऑस्ट्रेलियन पंतप्रधानांची अधिक कठोर शस्त्र कायद्यांची मागणी

सिडनीच्या बाँडी बीचवरील एका ज्यू समारंभात रविवारी झालेल्या गोळीबारात 15 लोकांचा मृत्यू झाला. याशिवाय दोनपैकी एका हल्लेखोरालाही ठार करण्यात आले. या घटनेमुळे, जगातील सर्वात कठोर कायदे असलेल्या ऑस्ट्रेलियात शस्रविषयक कायदे अजूनही योग्य आहेत की नाही, असा प्रश्न निर्माण झाला आहे.

1996 मध्ये ऑस्ट्रेलियातील सर्वात भीषण सामूहिक गोळीबारानंतर, सरकारने अर्ध-स्वयंचलित शस्त्रे (सेमी-ऑटोमॅटिक शस्त्रे) प्रतिबंधित करण्यासाठी, शस्त्रे पुनर्खरेदीची योजना आयोजित करण्यासाठी आणि शस्त्र बाळगण्यास अयोग्य मानल्या जाणाऱ्या लोकांना यातून वगळण्यासाठी परवाना प्रणाली सुरू करण्यासाठी सरकारला 12 दिवस लागले होते.

यावेळी, पंतप्रधान अँथनी अल्बानीज म्हणाले की, ते मंत्रिमंडळाला शस्त्र परवान्याद्वारे परवानगी असलेल्या शस्त्रांच्या संख्येवर मर्यादा घालण्यावर आणि परवान्याचा कालावधी किती असावा यावर विचार करण्यास सांगतील.

सोमवारी पत्रकारांशी बोलताना ते म्हणाले, “लोकांची परिस्थिती बदलू शकते.” यावेळी पोलीस सिडनीच्या समुद्रकिनाऱ्यावर झालेल्या या घटनेची दहशतवादी हल्ला म्हणून चौकशी करत होते.

“कालांतराने लोकांचे विचार कट्टरपंथी होऊ शकतात. त्यामुळे परवाने कायमस्वरूपी नसावेत.”

बंदुकींच्या मागणीमध्ये वाढ

ऑस्ट्रेलियाच्या बंदूक मालकी प्रणालीला प्रति व्यक्ती बंदूक-संबंधित हत्यांच्या सर्वात कमी दरांपैकी एक म्हणून व्यापकपणे श्रेय दिले जाते.

परंतु, कायदेशीररित्या बाळगलेल्या बंदुकांची संख्या दोन दशकांहून अधिक काळ सातत्याने वाढत आहे आणि आता ती चार दशलक्षांवर पोहोचली असून, 1996 च्या कठोर कारवाईपूर्वीच्या संख्येपेक्षा जास्त झाली आहे, असे ऑस्ट्रेलिया इन्स्टिट्यूट या थिंक टँकने या वर्षाच्या सुरुवातीला सांगितले.

“अशा घटना येथे अकल्पनीय वाटतात, जे आपल्या बंदूक कायद्यांच्या सामर्थ्याचा पुरावा आहे,” असे गन कंट्रोल ऑस्ट्रेलियाचे अध्यक्ष टिम क्विन यांनी रविवारच्या हल्ल्याबद्दलच्या एका ब्लॉग पोस्टमध्ये म्हटले.

“हा हल्ला कसा घडला, यामध्ये कोणती शस्त्रे मिळवली गेली आणि आपले सध्याचे कायदे आणि अंमलबजावणी यंत्रणा बदलत्या धोक्यांशी आणि तंत्रज्ञानाशी जुळवून घेत आहेत की नाही, याबद्दल काळजीपूर्वक, पुराव्यावर आधारित प्रश्न विचारणे आवश्यक आहे.”

न्यू साउथ वेल्स राज्याचे प्रीमियर ख्रिस मिन्स, ज्यांच्या अधिकारक्षेत्रात सिडनी येते, त्यांनी नवीन बंदूक कायद्याला गती देण्यासाठी राज्य संसदेचे अधिवेशन बोलावण्याचा विचार करणार असल्याचे सांगितले.

“अग्निशस्त्र कायद्याच्या संदर्भात कायद्यात बदल करण्याची वेळ आली आहे… पण मी आज त्याची घोषणा करण्यास तयार नाही. तुम्ही लवकरच कारवाईची अपेक्षा करू शकता,” असे मिन्स यांनी तपशील न देता पत्रकारांना सांगितले.

बंदुकीशी संबंधित गुन्हेगारी कमी

सध्याच्या परिस्थितीनुसार, संशयितांपैकी एकाकडे असलेल्या परवान्यामुळे त्याला स्वतःकडे शस्त्रे बाळगण्याचा अधिकार होता, असे एनएसडब्ल्यू पोलीस आयुक्त माल लॅनियन यांनी पत्रकारांना सांगितले.

स्विन्बर्न युनिव्हर्सिटी ऑफ टेक्नॉलॉजीमधील गुन्हेगारीशास्त्र विभागाच्या प्राध्यापिका माया गोमेझ म्हणाल्या की, एनएसडब्ल्यूमधील बंदूक परवानाधारकांना शस्त्र बाळगण्याची खरी गरज असल्याचे आधी सिद्ध करावे लागते.

बोंडी गोळीबाराच्या घटनेनंतर, “शस्त्रसंख्येच्या बाबतीत दिलेल्या खऱ्या कारणांवर, तसेच हल्ल्यात वापरलेल्या आणि नोंदणीकृत बंदुकांच्या प्रकारांशी संबंधित कारणांवर प्रश्न उपस्थित केले जाऊ शकतात,” असे गोमेझ यांनी एका ईमेलमध्ये सांगितले.

ऑस्ट्रेलियातील बंदुकांची संख्या वाढत असली तरी, जागतिक मानकांनुसार बंदुकीशी संबंधित गुन्हेगारी कमी आहे. ऑस्ट्रेलियन इन्स्टिट्यूट ऑफ क्रिमिनोलॉजीने प्रकाशित केलेल्या नवीनतम आकडेवारीनुसार, जून 2024 पर्यंतच्या वर्षात, बंदुकीच्या गोळीबारात 33 ऑस्ट्रेलियन नागरिकांचा मृत्यू झाला.

सेंटर्स फॉर डिसीज कंट्रोल अँड प्रिव्हेन्शनच्या मते, या तुलनेत 2023 मध्ये अमेरिकेत दररोज 49 लोकांचा बंदुकीने झालेल्या गोळीबारात मृत्यू झाला.

बोंडी बीचवरील गोळीबाराची घटना

बोंडी बीचवर झालेल्या गोळीबारातील दोन संशयित बंदूकधारी बाप-लेक होते, असे पोलिसांनी सोमवारी सांगितले. गेल्या 30 वर्षांमधील या सर्वात भीषण हिंसाचारातील पीडितांसाठी ऑस्ट्रेलियात शोक व्यक्त करण्यास सुरुवात झाली आहे.

सोमवारी एका पत्रकार परिषदेत पोलिसांनी सांगितले की, 50 वर्षीय वडिलांचा घटनास्थळीच मृत्यू झाला, त्यामुळे मृतांची संख्या 16 झाली आहे, तर त्यांचा 24 वर्षीय मुलगा रुग्णालयात गंभीर अवस्थेत आहे. राज्य प्रसारक एबीसी आणि इतर स्थानिक माध्यमांनी वडील आणि मुलाची ओळख अनुक्रमे साजिद अक्रम आणि नवीद अक्रम अशी केली आहे.

अधिकाऱ्यांनी रविवारच्या गोळीबाराचे वर्णन लक्ष्यित आणि ज्यू-विरोधी हल्ला असे केले आहे.

या हल्ल्यानंतर चाळीस लोकांना रुग्णालयात दाखल करण्यात आले आहे. यात दोन पोलीस अधिकाऱ्यांचा देखील समावेश आहे, त्यांची प्रकृती गंभीर पण स्थिर असल्याचे पोलिसांनी सांगितले. इतर जखमी 10 ते 87 वर्ष वयोगटांमधील आहेत.

प्रत्यक्षदर्शींनी सांगितले की उष्ण संध्याकाळी गर्दीने भरलेल्या त्या प्रसिद्ध समुद्रकिनाऱ्यावर हा हल्ला सुमारे 10 मिनिटे चालला, ज्यामुळे शेकडो लोक जीव वाचवण्यासाठी वाळू आणि जवळच्या रस्त्यांवरून सैरावैरा धावले.

ऑस्ट्रेलियाच्या पोलिसांनी सांगितले की, बोंडी बीचजवळील एका छोट्या उद्यानात आयोजित केलेल्या हानुका कार्यक्रमाला सुमारे हजारभर लोक उपस्थित होते.

ऑस्ट्रेलियातील ज्यू समुदाय लहान असला तरी तो व्यापकपणे समाजात खोलवर रुजलेला आहे. 27 दशलक्ष लोकसंख्या असलेल्या या देशात सुमारे 1 लाख 50 हजार लोक स्वतःला ज्यू म्हणून संबोधतात. त्यापैकी सुमारे एक तृतीयांश लोक बोंडीसह सिडनीच्या पूर्वेकडील उपनगरांमध्ये राहतात असा अंदाज आहे.

टीम स्ट्रॅटन्यूज
(रॉयटर्सच्या इनपुट्ससह)