![](https://bharatshakti.in/wp-content/uploads/2024/03/LT-BSI-Defence.gif")
भारताच्या सागरी सुरक्षा व्यवस्थेला बळकटी देण्याच्या उद्देशाने भारतीय नौदलाने राष्ट्रीय सागरी क्षेत्र जागरूकता (NMDA) प्रकल्पाच्या अंमलबजावणीसाठी बेंगळुरू येथील भारत इलेक्ट्रॉनिक्स लिमिटेड (BEL) सोबत एक मोठा करार केला आहे.
नौदलाचे उपप्रमुख व्हाइस ॲडमिरल तरुण सोबती आणि BEL चे अध्यक्ष आणि व्यवस्थापकीय संचालक मनोज जैन यांच्या उपस्थितीत हा करार औपचारिकपणे पार पडला.
NMDA प्रकल्प सागरी आणि किनारी देखरेखीच्या भारताच्या दृष्टिकोनात एक परिवर्तनकारी बदल घडवून आणेल. एक महत्त्वाचा उपक्रम म्हणून तयार करण्यात आलेल्या या प्रकल्पाचा उद्देश अखंड एकात्मता, real time माहितीची देवाणघेवाण आणि बहु-एजन्सी सहयोगी वातावरणाला चालना देणे आहे, ज्यामुळे किनारी आणि महासागरीय क्षेत्रांमध्ये भारताची सागरी परिस्थितीजन्य जागरूकता बळकट होईल.
NMDA प्रकल्पाची प्रमुख वैशिष्ट्ये
या भागीदारीअंतर्गत, BEL आघाडीची एकात्मिक कंपनी म्हणून काम करेल, जी विद्यमान राष्ट्रीय कमांड, कंट्रोल, कम्युनिकेशन आणि इंटेलिजेंस (NC3I) नेटवर्कमध्ये सुधारणा करण्यासाठी अत्याधुनिक हार्डवेअर आणि एआय-सक्षम सॉफ्टवेअर सोल्यूशन्स प्रदान करेल. एक नवीन, अधिक मजबूत NMDA फ्रेमवर्क तयार करण्यासाठी नेटवर्क अपग्रेड आणि विस्तारित केले जाईल.
या उपक्रमाच्या केंद्रस्थानी गुरुग्राममधील माहिती व्यवस्थापन आणि विश्लेषण केंद्राचे (IMAC) पूर्ण राष्ट्रीय सागरी डोमेन जागरूकता केंद्रामध्ये (NMDA) रूपांतर करणे आहे. या अपग्रेड केलेल्या केंद्रात सात प्रमुख मंत्रालये – संरक्षण, नौवहन, पेट्रोलियम, मत्स्यव्यवसाय आणि इतर – यासह – १५ एजन्सीजमधील कर्मचारी असतील जेणेकरून अखंड समन्वय आणि माहितीची देवाणघेवाण सुनिश्चित होईल.
राष्ट्रीय व्याप्ती आणि आंतरराष्ट्रीय सहकार्य वाढविणे
NMDA प्रकल्प विविध सागरी संस्था, सागरी किनाऱ्यांवर वसलेली राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांना जोडेल. भारताच्या विशाल किनारपट्टी आणि आसपासच्या समुद्रांचे एकीकृत ऑपरेशनल चित्र तयार करेल. हे व्यावसायिक शिपिंग आणि मत्स्यपालन, सागरी धोक्यांना प्रतिसाद क्षमता सुधारणे, शोध आणि बचाव मोहिमा तसेच पर्यावरणीय घटना यासारख्या क्षेत्रांमधील डेटा देखील एकत्रित करेल.
हिंद महासागर क्षेत्रातील वाढत्या भू-राजकीय क्रियाकलापांच्या पार्श्वभूमीवर, ज्यामध्ये चिनी नौदलाची वाढती उपस्थिती समाविष्ट आहे, हा उपक्रम विशेष करून संबंधित आहे. सुधारित फ्रेमवर्कमुळे वास्तविक वेळेत सागरी सुरक्षा आव्हाने शोधण्याची, मूल्यांकन करण्याची आणि प्रतिसाद देण्याची भारताची क्षमता लक्षणीयरीत्या वाढेल.
भारत आंतरराष्ट्रीय भागीदारांसोबत सागरी क्षेत्र जागरूकता सहकार्य मजबूत करत आहे, माहितीची देवाणघेवाण करण्यासाठी आणि संयुक्त सागरी देखरेख ऑपरेशन्स आयोजित करण्यासाठी द्विपक्षीय आणि बहुपक्षीय करारांना पुढे नेत आहे.
राष्ट्रीय सुरक्षेच्या दृष्टीने एक महत्त्वाचा टप्पा
NMDA प्रकल्प हा भारताच्या सागरी क्षेत्र जागरूकता प्रणालींना एकत्रित आणि आधुनिक करण्यासाठी सुरू असणाऱ्या व्यापक प्रयत्नांपैकी एक आहे. एआयचा समावेश करून आणि विविध भागधारकांना एकाच छताखाली एकत्रित करून, हा उपक्रम अधिक सक्रिय, तंत्रज्ञान-सक्षम आणि सहयोगी राष्ट्रीय सुरक्षा दृष्टिकोनाकडे वळण्याचे संकेत देतो.
टीम भारतशक्ती
