इस्रायली लष्कराने गेल्या महिन्यात, दक्षिण गाझामधील रफाहजवळ झालेल्या 15 आपत्कालीन मदत कर्मचार्यांच्या हत्येचा मूळ अहवाल बदलणारे नवीन तपशील जाहीर केले आहेत, सोबतच अधिक तपास सुरूच असल्याचेही नमूद केले आहे.
15 पॅरामेडिक्स आणि आपत्कालीन प्रतिसादकर्त्यांना, 23 मार्च रोजी गोळ्या घालून ठार मारण्यात आले आणि एका कबरीत पुरण्यात आले, जिथे त्यांचे मृतदेह एका आठवड्यानंतर संयुक्त राष्ट्र आणि पॅलेस्टिनी रेड क्रेसेंटच्या अधिकाऱ्यांना सापडले. त्यांच्यातील आणखी एक माणूस अजूनही बेपत्ता आहे.
इस्रायली लष्कराने सुरुवातीला म्हटले होते की, ‘दक्षिण गाझामध्ये सैनिकांनी कुठल्याही ठोस सिग्नल शिवाय, अंधारात “संशयास्पदपणे” त्यांच्या दिशेने येणाऱ्या वाहनांवर गोळीबार केला होता.’ मात्र आता त्यांनी असा दावा केला आहे की, ‘त्यांनी पॅलेस्टिनी रेड क्रेसेंट वाहनांमध्ये प्रवास करणाऱ्या हमास आणि इस्लामिक जिहादच्या नऊ अतिरेक्यांना ठार मारले.’
फुटेजमधून वेगळीच कहाणी समोर
हल्ल्यातील मृतांपैकी एकाच्या मोबाईल फोनवरून जप्त केलेल्या आणि पॅलेस्टिनी रेड क्रेसेंटने प्रकाशित केलेल्या एका व्हिडिओमध्ये, गाझाचे आपत्कालीन कर्मचारी त्यांच्या गणवेशात दिसत आहेत आणि रुग्णवाहिका व अग्निशमन ट्रकवर इस्रायली सैन्य स्पष्टपणे गोळीबार करताना दिसत आहे.
या घटनेतून वाचलेली एकमेव व्यक्ती- पॅलेस्टिनी रेड क्रेसेंट पॅरामेडिक मुंथर आबेद यांनी सांगितले की, “त्यांनी सैनिकांना स्पष्टपणे आपत्कालीन प्रतिसाद वाहनांवर गोळीबार करताना पाहिले आहे.”
शनिवारी उशिरा एका इस्रायली लष्करी अधिकाऱ्याने सांगितले की, “तपासकर्ते या व्हिडिओची सखोल तपासणी करत असून, रविवारी लष्करी कमांडर्सना याबाबतचे निष्कर्ष सादर केले जातील.”
लष्कराने माहिती दिलेल्या इस्रायली माध्यमांनी वृत्त दिले की, ‘सैन्याने 15 मृतांपैकी किमान 6 जण दहशतवादी गटांचे सदस्य असल्याची ओळख पटवली आहे. तथापि, अधिकाऱ्याने ही ओळख नेमकी कशामुळे पटली, याचे कोणतेही पुरावे किंवा तपशील देण्यास नकार दिला आहे.”
“आमच्या माहितीनुसार, तेथे दहशतवादी होते, परंतु ही चौकशी अजून संपलेली नाही,” असे त्या अधिकाऱ्यांनी शनिवारी उशिरा पत्रकारांना सांगितले.
UN कडून स्वतंत्र चौकशीची मागणी
संयुक्त राष्ट्र (UN) आणि पॅलेस्टिनियन रेड क्रेसेंटने, पॅरामेडिक्सच्या हत्येसाठी स्वतंत्र चौकशीची मागणी केली आहे.
रेड क्रेसेंट आणि यूएन अधिकाऱ्यांनी सांगितले की, इस्रायली हवाई हल्ल्यांमुळे झालेल्या जखमींच्या अहवालावर प्रतिक्रिया देण्यासाठी रेड क्रेसेंट, सिव्हिल इमर्जन्सी सेवा आणि यूएनचे १७ पॅरामेडिक्स आणि आपत्कालीन कामगार पाठवले गेले होते.
अबेद वगळता, जो काही तासांसाठी ताब्यात घेतला गेला होता आणि नंतर सोडला गेला, आणखी एक कामगार अद्याप बेपत्ता आहे.
यूएनने गेल्या आठवड्यात सांगितले की उपलब्ध माहितीवरून असे दिसून आले की एका पॅरामेडिक गटाला इजरायली सैन्याने ठार केले, आणि इतर आपत्कालीन आणि मदत कार्यकर्त्यांना त्यांचे बेपत्ता सहकारी शोधत असताना अनेक तासांत एकामागोमाग एक ठार केले.
ओपन फायरिंग
लष्करी अधिकाऱ्याने सांगितले की, तपासातील प्राथमिक निष्कर्षांवरून असे दिसून आले आहे की, सैन्याने पहाटे 4 वाजता एका वाहनावर गोळीबार केला, ज्यामध्ये हमासच्या अंतर्गत सुरक्षा दलातील दोन सदस्यांचा मृत्यू झाला आणि आणखी एका कैद्याला ताब्यात घेतले, ज्याने चौकशीदरम्यान हमासमध्ये असल्याचे कबूल केले.
वेळ निघत असताना, अनेक वाहने रस्त्याने जात होती, तोपर्यंत सकाळी 6 वाजताच्या सुमारास, त्यांनी सांगितले की, हवाई देखरेखीतून सैन्याला वाहनांचा एक संशयास्पद गट येत असल्याचे कळले.
“त्यांना वाटते की, ही पहाटे 4 वाजता घडलेल्या घटनेसारखीच दुसरी घटना आहे आणि त्यांनी गोळीबार केला,” असे अधिकाऱ्याने सांगितले.
त्यांनी सांगितले की हवाई देखरेखीच्या फुटेजमध्ये सैनिकांनी गोळीबार केला तेव्हा ते काही अंतरावर असल्याचे दिसून आले आणि सैन्याने किमान काही पॅरामेडिक्सना हातकड्या घालून जवळून गोळीबार केल्याच्या वृत्तांचे त्यांनी खंडन केले.
“हे जवळून आलेले नाही. त्यांनी दुरूनच गोळीबार केला,” असे ते म्हणाले. “तेथे असलेल्या लोकांवर कोणताही गैरवर्तन झालेला नाही.”
त्यांनी सांगितले की सैनिकांनी गोळीबार केलेल्या गटाकडे जाऊन त्यांच्यापैकी किमान काही अतिरेकी असल्याचे ओळखले. तथापि, त्यांनी हे स्पष्ट केले नाही की कोणत्या पुराव्यांमुळे मूल्यांकनाला चालना मिळाली.
“आणि त्यांच्या मते त्यांचा दहशतवाद्यांशी सामना झाला, तो दहशतवाद्यांशी यशस्वी सामना आहे.”
IDF ‘काहीच लपवले नाही’
एका आरोपानुसार, सैन्याने त्याच दिवशी संयुक्त राष्ट्रांना घटनेची माहिती दिली होती आणि सुरुवातीला मृतदेह लपवण्याचा प्रयत्न केला होता, जोपर्यंत ते सापडत नाहीत.
मात्र, “IDF ने काहीच लपवण्याचा प्रयत्न केला नाही. उलट, त्यांनी लगेच यूएनला कॉल केला,” असे अधिकाऱ्यांनी सांगितले. उलट यूएन अधिकाऱ्यांकडून तत्काळ काही प्रतिसाद मिळाला नसल्याचेही ते म्हणाले.
“नंतर, जेव्हा यूएन त्वरित मृतदेह ताब्यात घ्यायला आले नाहीत, तेव्हा सैनिकांनी ते मृतदेह रस्त्यावरील प्राण्यांपासून सुरक्षित ठेवण्यासाठी मातीने झाकून ठेवले,” असे अधिकाऱ्यांनी सांगितले.
त्याने सांगितले की, रस्ता मोकळा करण्यासाठी एका जड अभियांत्रिकी वाहनाने वाहने रस्त्यापासून दूर ढकलली होती, परंतु अभियांत्रिकी वाहनाने वाहने का चिरडली आणि नंतर ती का पुरली हे ते स्पष्ट करू शकले नाहीत.
संयुक्त राष्ट्रांनी गेल्या आठवड्यात याची पुष्टी केले की, ‘त्यांना मृतदेहांच्या स्थानाची माहिती देण्यात आली होती, पण त्या क्षेत्रात प्रवेश करण्यास इस्रायलने काही दिवसांकरिता नकार दिला होता.’ त्यांनी असेही सांगितले की, ‘गोळीबारात लक्ष्य ठरलेल्या वाहनांसोबत – ज्यामध्ये चिन्हांकित रुग्णवाहिका, एक अग्निशामक ट्रक आणि एक यूएन कारचा समावेश होता, त्यांच्यासकट हे मृतदेह मातीत पुरले गेले होते.’
टीम स्ट्रॅटन्यूज
(रॉयटर्सच्या माहितीसह)