नवी दिल्ली जरी अफगाणिस्तानमधील तालिबान राजवटीला अधिकृतपणे मान्यता देत नसली, तरी भारत काबूलमध्ये तांत्रिक कामांसाठी एक दूतावास सुरू आहे.
मिस्री यांनी अफगाण लोकांच्या अत्यावश्यक विकासात्मक गरजांना प्रतिसाद देण्यासाठी भारताची तयारी असल्याचे मत व्यक्त केले.
अफगाणिस्तानातील मानवतावादी मदतीसह व्यापार आणि व्यावसायिक उपक्रमांना पाठिंबा देण्यासाठी चाबहार बंदराच्या वापरास प्रोत्साहन देण्यासही सहमती झाली.
अफगाण मंत्र्यांनी भारताकडून व्यक्त होणाऱ्या सुरक्षाविषयक चिंतांबाबत आपली संवेदनशीलता अधोरेखित केली.
दोन्ही बाजूंनी संपर्कात राहण्याचे आणि विविध स्तरांवर नियमित भेटीगाठी सुरू ठेवण्याचे मान्य केले.
मिस्री यांनी अफगाण लोकांशी भारताची ऐतिहासिक मैत्री आणि दोन्ही देशांमधील लोकांमधील दृढ संपर्क अधोरेखित केला.
सध्या सुरू असलेल्या भारताच्या मानवतावादी सहाय्य कार्यक्रमांचे देखील दोन्ही बाजूंनी मूल्यांकन केले.
अफगाणिस्तानच्या जनतेशी सतत संवाद साधल्याबद्दल आणि त्यांना पाठिंबा दिल्याबद्दल अफगाण मंत्र्यांनी भारतीय नेतृत्वाचे कौतुक केले आणि त्यांचे आभार मानले.
परराष्ट्र मंत्रालयाने एका प्रसिद्धीपत्रकात म्हटले आहे की, “विकास कामांची सध्याची गरज लक्षात घेता, भारताकडून सुरू असलेल्या मानवतावादी सहाय्य कार्यक्रमांव्यतिरिक्त नजीकच्या काळात विकास प्रकल्पांमध्ये सहभागी होण्याचा भारत विचार करेल असा निर्णय घेण्यात आला.”
अफगाणिस्तानच्या लोकांच्या गरजांना प्रतिसाद म्हणून भारताने तिथे मानवतावादी मदत देण्याचा निर्णय घेतला हे लक्षात घेतले पाहिजे.
अफगाणिस्तानच्या विनंतीला प्रतिसाद म्हणून, भारत प्रथमतः आरोग्य क्षेत्र आणि निर्वासितांच्या पुनर्वसनासाठी आणखी आर्थिक सहाय्य पुरवणार आहे.
आतापर्यंत भारताने 50 हजार मेट्रिक टन गहू, 300 टन औषधे, 27 टन भूकंप मदत, 40 हजार लिटर कीटकनाशके, 10 कोटी पोलिओ मात्रा, कोविड लशीच्या 15 लाख मात्रा, अमली पदार्थ व्यसनमुक्ती कार्यक्रमासाठी 11 हजार स्वच्छता संच, हिवाळ्यातील कपड्यांचे 500 युनिट आणि 1.2 टन लेखनसामग्री संच अशी मालवाहतूक केली आहे.
दोन्ही बाजूंनी क्रीडा (क्रिकेट) सहकार्य बळकट करण्यावरही चर्चा केली, ज्याला अफगाण युवक खूप जास्त महत्त्व देतात.
अलीकडच्या काळात, परराष्ट्र मंत्रालयाच्या भारतीय अधिकाऱ्यांनी तालिबान नेत्यांसोबत अनेक बैठका घेतल्या आहेत. या बैठकांचे नेतृत्व प्रामुख्याने पाकिस्तान, अफगाणिस्तान आणि इराणचे प्रभारी संयुक्त सचिव जे. पी. सिंग यांनी केले आहे. सिंग यांनी भारताची मानवतावादी मदतही अफगाणिस्तानला सुपूर्द केली आहे.
मार्च 2024 मध्ये, जे. पी. सिंग यांच्या नेतृत्वाखालील भारतीय शिष्टमंडळाने काबूलमध्ये आमिर खान मुत्तकी यांची भेट घेतली आणि नवी दिल्लीच्या मानवतावादी सहाय्यासह अनेक मुद्द्यांवर चर्चा केली. त्यावेळी भारतीय शिष्टमंडळात दीप्ती झारवाल महिला मुत्सद्दीही सहभागी झाल्या होत्या.
या बैठकीनंतर अफगाण परराष्ट्र मंत्रालयाच्या प्रवक्त्याने एक्सवर सांगितले की, भारताला अफगाणिस्तानशी राजकीय आणि आर्थिक संबंध वाढवण्यात रस असून चाबहार बंदराच्या माध्यमातून व्यापार विकसित करायचा आहे.
तृप्ती नाथ
