चीनचे राष्ट्राध्यक्ष शी जिनपिंग यांनी डोनाल्ड ट्रम्प यांचे अमेरिकेच्या राष्ट्राध्यक्षपदी पुन्हा निवड झाल्याबद्दलअभिनंदन केले आणि दोन्ही देशांना “एकत्र राहण्याचा योग्य मार्ग” शोधण्याचे आवाहन केले.
दोन्ही शक्तींनी एकमेकांचा आदर करावा आणि शांततामय मार्गाने सहअस्तित्व राखावे, अशी आंतरराष्ट्रीय समुदायाची अपेक्षा असेल, असे शी जिनपिंग यांनी गुरुवारी सांगितले.
मतभेद दूर करण्यासाठी संवाद आणि चर्चा अधिक दृढ करण्याचे आवाहनही शी जिनपिंग यांनी केले.
जानेवारी 2020 मध्ये कोविड-19 महामारीचा तडाखा बसण्यापूर्वी जरी त्यांनी 2018 मध्ये जगातील दुसऱ्या क्रमांकाच्या सर्वात मोठ्या अर्थव्यवस्थेशी व्यापार युद्ध सुरू केले होते, तरी ट्रम्प यांच्या विजयामुळे त्यांच्या पहिल्या अध्यक्षपदाच्या काळापासून चालत आलेल्या समस्यांचे पुनरुज्जीवन होऊ शकते.
कठोर कररचना स्वीकारण्याचे वचन दिलेल्या रिपब्लिकन पक्षाने मंगळवारी झालेल्या निवडणुकीत डेमोक्रॅटिक पक्षाच्या कमला हॅरिस यांच्यावर दणदणीत विजय मिळवत व्हाईट हाऊस पुन्हा ताब्यात घेतले. जानेवारीत ट्रम्प अध्यक्षपदाचा कार्यभार स्वीकारतील.
शी यांचा ट्रम्प यांना अभिनंदनाचा संदेश नोव्हेंबर २०१६ मध्ये पहिल्यांदा निवडणूक जिंकले त्यापेक्षा अधिक मवाळ होता.
यावेळी, शी यांनी “चीन-अमेरिकेतील अधिक प्रगतीचे आवाहन केले. नवीन आरंभ बिंदूपासूनचे संबंध”, असे म्हणत दोन्ही अर्थव्यवस्थांनी जागतिक शांतता आणि स्थिरता, जागतिक विकास आणि समृद्धी यांसारख्या क्षेत्रांमध्ये जबाबदारी स्वीकारली पाहिजे असे म्हटले होते.
तरीही, बुधवारीच्या संपादकीयमध्ये, सरकारी चायना डेलीने ट्रम्प यांचे दुसरे अध्यक्षपदाचा संभाव्य कार्यकाळाचा उल्लेख देण्यात आलेली संधी वाया गेली नाही तर “चीन – अमेरिकेमधील नवीन सुरुवात” म्हणून केला आहे.
अमेरिकेची चीनबद्दलची धोरणे आणि गैरसमज यामुळे द्विपक्षीय संबंधांसाठी आव्हाने निर्माण झाली होती, असे त्यात म्हटले आहे.
“जागतिक आव्हानांच्या गुंतागुंतीवर तोडगा काढण्यासाठी द्विपक्षीय संबंधांसाठी एक व्यावहारिक दृष्टीकोन आवश्यक आहे,” असे त्यात म्हटले आहे.
बायडेन प्रशासनाने ट्रम्प यांनी आखलेली व्यापार धोरणे मोडीत काढली नाहीत आणि चीनच्या राज्य-चालित औद्योगिक पद्धतींना लक्ष्य करणे सुरू ठेवले.
सप्टेंबरमध्ये, अमेरिकेच्या धोरणात्मक उद्योगांना संरक्षण देण्यासाठी चीनच्या आयातीवर 100 टक्के, सौर सेलवर टक्के तर स्टील, ॲल्युमिनियम, इव्ही बॅटरी आणि प्रमुख खनिजांवर 25 टक्के शुल्क यांसारख्या मोठ्या दरात वाढ करण्यात आली.
मात्र ट्रम्प यांच्या चिनी वस्तूंच्या अमेरिकन आयातीवर 60% शुल्क आकारण्याचा इशारा दिल्याबद्दल चीनसमोर मोठा धोका निर्माण करते.
ट्रम्प यांच्या पहिल्या कार्यकाळात आकारण्यात आलेल्या 7.5 टक्के ते 25 टक्क्यांपेक्षा खूप जास्त असेल आणि चिनी अर्थव्यवस्थेसाठी ती अधिक असुरक्षितता निर्माण करेल, कारण चीन सध्या प्रचंड आर्थिक मंदी, स्थानिक सरकारी कर्जाचे ओझे आणि कमकुवत देशांतर्गत मागणीशी लढा देत आहे.
सूर्या गंगाधरन
(रॉयटर्स)