एअर इंडिया अपघात: मृतांच्या कुटुंबियांचा बोईंग, हनीवेलविरुद्ध खटला दाखल

12 जून रोजी झालेल्या एअर इंडियाच्या बोईंग 787 विमान अपघातात मृत्युमुखी पडलेल्या चार प्रवाशांच्या कुटुंबियांनी इंधन स्विचमध्ये दोष असल्याचा आरोप करत खटला दाखल केला आहे. अमेरिकेच्या विमान वाहतूक नियामकांचा असा दावा आहे की 260 जणांचा मृत्यू या उपकरणांमुळे झालेला नाही.

मंगळवारी डेलावेअर सुपीरियर कोर्टात दाखल करण्यात आलेल्या खटल्यात बोईंग आणि हनीवेल यांना दोषी ठरवण्यात आले आहे, ज्यांनी अहमदाबादहून लंडनसाठी उड्डाण केल्यानंतर काही सेकंदातच घडलेल्या अपघातातील विमानाचे स्विच तयार केले होते.

वादी 2018 च्या एफएएच्या सल्लागाराकडे लक्ष वेधतात ज्यामध्ये 787 सह अनेक बोईंग मॉडेल्सच्या ऑपरेटर्सनी इंधन कटऑफ स्विचच्या लॉकिंग यंत्रणेची तपासणी करण्याची शिफारस केली होती, परंतु त्यांना ते चुकून हलवता येणार नाही याची खात्री करण्यासाठी ते अनिवार्य केले नव्हते.

भारताच्या विमान अपघात तपास ब्युरोच्या (एएआयबी) अपघाताच्या प्राथमिक चौकशी अहवालात असे म्हटले आहे की एअर इंडियाने सुचवलेल्या तपासणी केल्या नाहीत आणि देखभाल नोंदी दर्शवितात की थ्रॉटल कंट्रोल मॉड्यूल, ज्यामध्ये इंधन स्विच समाविष्ट आहेत, 2019 आणि 2023 मध्ये अपघातात सहभागी असलेल्या विमानात बदलण्यात आले होते.

अहवालात असे नमूद केले आहे की “विमान तसेच इंजिनवर सर्व लागू असलेल्या एअरवर्थिनेस निर्देशांचे आणि अलर्ट सर्व्हिस बुलेटिनचे पालन करण्यात आले होते.”

बोईंगने टिप्पणी देण्यास नकार दिला आणि हनीवेलने टिप्पणीसाठी केलेल्या विनंतीला त्वरित प्रतिसाद दिला नाही.

इंधन स्विचेसची चौकशी सुरू

जेटच्या दोन वैमानिकांमधील संवादाच्या कॉकपिट रेकॉर्डिंगवरून असे दिसून येते की कॅप्टनने विमानाच्या इंजिनमध्ये इंधनाचा प्रवाह कमी केला होता, जसे रॉयटर्सने पूर्वी वृत्त दिले होते.

खटल्यात असे म्हटले आहे की स्विचेस कॉकपिटमध्ये अशा ठिकाणी आहेत जिथे ते अनवधानाने ढकलले जाण्याची शक्यता जास्त होती, ज्यामुळे “सामान्य कॉकपिट क्रियाकलापामुळे अनवधानाने इंधन खंडित होऊ शकते याची प्रभावीपणे हमी दिली जाते.”

तथापि, विमान वाहतूक सुरक्षा तज्ज्ञांनी रॉयटर्सना सांगितले की त्यांच्या स्थान आणि डिझाइनच्या आधारे ते चुकूनही उलट केले जाऊ शकत नाहीत.

अपघाताबाबत हा खटला अमेरिकेतील पहिला असल्याचे दिसते.

मृत झालेल्या 229 प्रवाशांपैकी कांताबेन धीरूभाई पघडल, नाव्य चिराग पघडल, कुबेरभाई पटेल आणि बाबीबेन पटेल यांच्या मृत्यूसाठी नुकसानभरपाईची मागणी करण्यात आली आहे. मात्र ती नेमकी किती याबाबत कोणतीही माहिती समोर आलेली नाही.

बारा क्रू सदस्य आणि घटनास्थळी असलेले 19 नागरिकदेखील या अपघातात ठार झाले. एक प्रवासी वाचला. वादी हे भारत किंवा ब्रिटनचे नागरिक आहेत आणि तिथेच वास्तव्याला आहेत.

भारतीय तपासकर्त्यांच्या प्राथमिक अहवालात बोईंग आणि इंजिन निर्माता जीई एरोस्पेस यांना दोषमुक्त करण्यात आले आहे, परंतु काही कुटुंब गटांनी तपासकर्त्यांवर आणि प्रेसवर वैमानिकांच्या कृतींवर जास्त लक्ष केंद्रित केल्याची टीका केली आहे.

जरी बहुतेक अपघात घटकांच्या संयोजनामुळे होतात, तरी कायदेशीर तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की पीडितांच्या कुटुंबांचे प्रतिनिधित्व करणारे वकील उत्पादकांना लक्ष्य करतात कारण त्यांना एअरलाइन्सद्वारे मिळणाऱ्या दायित्वाच्या मर्यादांचा सामना करावा लागत नाही. अशा धोरणांमुळे अमेरिकन न्यायालयांमध्ये अशा प्रकारचे खटले दाखल होण्याची शक्यता देखील वाढू शकते, जी अनेक परदेशी न्यायालयांपेक्षा वादींसाठी अधिक उदार मानली जातात.

टीम स्ट्रॅटन्यूज
(रॉयटर्सच्या इनपुट्ससह)