राष्ट्राध्यक्ष जो बायडेन यांनी राष्ट्राध्यक्षपदाच्या निवडणुकीतून अचानक माघार घेतल्यानंतर, अनेक डेमोक्रॅट्सनी लगेचच उपराष्ट्रपती कमला हॅरिस यांना डोनाल्ड ट्रम्प यांच्याविरुद्ध पक्षाच्या अध्यक्षपदाच्या उमेदवार म्हणून उभे राहण्यासाठी पाठिंबा दिला असला तरी काही शक्तिशाली सदस्य गप्पच आहेत.
प्रतिनिधी सभागृहाच्या माजी सभापती नॅन्सी पेलोसी यांनी उपराष्ट्रपती कमला हॅरिस यांच्या नामांकनावर अद्याप मौन बाळगणे पसंत केले आहे.
81 वर्षीय बायडेन यांनी या स्पर्धेत रहावे की नाही यावर डेमोक्रॅट्समध्ये अनेक आठवडे चाललेल्या चर्चेनंतर आता नोव्हेंबरच्या निवडणुकीसाठी 100 दिवसांहून कमी काळ शिल्लक राहिल्याने कमला हॅरिस यांना भरघोस पाठिंब्याची गरज आहे.
मात्र हॅरिस रिपब्लिकन पक्षाचे उमेदवार आणि माजी अध्यक्ष ट्रम्प यांना पराभूत करू शकतील की नाही याबाबत डेमोक्रॅटिक पक्षातल्याच अनेक जणांना शंका आहे.
काही डेमोक्रॅट्सनी असे सुचवले आहे की ऑगस्टमध्ये होणाऱ्या पक्षाच्या अधिवेशनापूर्वी मिनी-प्रायमरीचे आयोजन केले जावे.
बायडेन यांनी स्वतः रविवारी हॅरिस यांचे समर्थन करत असल्याचे पत्र दिले. त्यानंतर एका वेगळ्या निवेदनात त्यांनी राजीनामा देत असल्याचे म्हटले. त्यांच्यानंतर लगेचच शक्तिशाली काँग्रेसनल ब्लॅक कॉकस, अनेक प्रमुख देणगीदार, विविध कायदेकर्ते आणि प्रायोरिटीज यूएसए आणि युनायटेड द कंट्रीसह सुपर पीएसी यांनीही हॅरिस यांना पाठिंबा दिला.
बायडेन यांनी एक्स या सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर म्हटले की, “कमला यांना यावर्षी आमच्या पक्षाच्या उमेदवार म्हणून माझा पूर्ण पाठिंबा आणि समर्थन द्यायचे आहे.” ‘डेमोक्रॅट्स-आता एकत्र येऊन ट्रम्प यांना पराभूत करण्याची वेळ आली आहे. चला हे साध्य करूया.”
जसजसा दिवस पुढे सरकत गेला तसतशी हॅरिस यांना पाठिंबा देणाऱ्या डेमोक्रॅटिक खासदारांची यादी वाढत गेली.
रविवारी संध्याकाळपर्यंत, या यादीत कॅलिफोर्नियाचे गव्हर्नर गॅव्हिन न्यूसम, कोलोरॅडोचे गव्हर्नर जारेड पोलिस, नॉर्थ कॅरोलिनाचे गव्हर्नर रॉय कूपर, पेनसिल्व्हेनियाचे गव्हर्नर जोश शापिरो, ॲरिझोनाचे यूएस सिनेटर मार्क केली, वॉशिंग्टन राज्याचे यूएस सिनेटर पॅटी मरे, दक्षिण कॅरोलिनाचे यूएस प्रतिनिधी जेम्स क्लायबर्न आणि वॉशिंग्टनच्या यूएस प्रतिनिधी प्रमिला जयपाल यांचा समावेश होता.
लिंक्डइनचे संस्थापक आणि प्रमुख डेमोक्रॅटिक देणगीदार रीड हॉफमन यांचे सल्लागार दिमित्री मेहलहॉर्न यांनी हॅरिस यांना “अमेरिकन स्वप्नाचे मूर्तिमंत रूप” असे संबोधले आणि जाहीर केले की ती स्थलांतरितांची मुलगी आहे. “माझ्या ओकलंड कॅलिफोर्निया या मूळ गावातून राज्याच्या सर्वोच्च पदावर विराजमान होण्यासाठी तिचा प्रवास सुरू झाला आहे, ती कठोरपणाचे मूर्त रूप देखील आहे. जो यांनी माघार घेतल्यामुळे, मी हॅरिस यांची राष्ट्राध्यक्ष म्हणून निवड करण्यासाठी मदतीची प्रतीक्षा करू शकत नाही.”
डेमोक्रॅटिक पक्षाचे सर्व 50 राज्य अध्यक्ष हॅरिस यांना पक्षाच्या नव्या राष्ट्रपतीपदाच्या उमेदवार म्हणून पाठिंबा देतील, असे अनेक स्रोतांचा हवाला देत रॉयटर्सने रविवारी सांगितले.
माजी राष्ट्राध्यक्ष बिल क्लिंटन आणि राष्ट्राध्यक्ष बराक ओबामा यांच्या काळात परराष्ट्रमंत्री म्हणून काम केलेल्या हिलरी क्लिंटन यांनीही एका निवेदनाद्वारे हॅरिस यांना समर्थन दिले आहे.
तरीही, पेलोसी आणि ओबामांसह इतर, ज्यांच्या नेतृत्वाखाली बायडेन यांनी आठ वर्षे उपराष्ट्रपती म्हणून काम केले, त्यांनी बायडेन यांच्या देशभक्तीबद्दल त्यांचे आभार मानले. मात्र त्यांनी अद्याप हॅरिस किंवा इतर कोणत्याही उमेदवाराला आपला पाठिंबा दिलेला नाही.
ओबामा यांनी एका निवेदनात म्हटले आहे की, “येत्या काही दिवसांत आम्ही अज्ञात मार्गावरून प्रवास करणार आहोत.”
“पण मला विलक्षण विश्वास आहे की आमच्या पक्षाचे नेते एक अशी प्रक्रिया तयार करू शकतील ज्यातून एक उत्कृष्ट उमेदवार आम्हाला मिळेल,” असे ते म्हणाले.
ज्याप्रमाणे 2020 साली बायडेन यांनी डेमोक्रॅटिक पक्षाचे नामांकन मिळवल्यानंतर केले होते, त्याचप्रकारे ओबामांना विश्वास आहे की, पक्षाला उमेदवार मिळाल्यानंतर त्यांना एकजूटीने रहाण्यासाठी मदत करण्यात तो उमेदवार अद्वितीय असेल, असे एका स्रोताने सांगितले.
बायडेन यांच्या माघार घेण्याच्या निर्णयाचे कौतुक करणारे सिनेटचे नेते चक शूमर यांनीही डेमोक्रॅट्सचे उमेदवार कोण असावे यावर मौन बाळगले आहे.
बायडेन यांना त्यांची पुनर्निवडणुकीची शर्यत रद्द करण्यासाठी आवाहन करणारे पहिले डेमोक्रॅटिक यूएस सिनेटर पीटर वेल्च यांनी तर खुल्या नामांकन प्रक्रियेची मागणी केली आहे.
डेमोक्रॅट्सकडे “एक खुली प्रक्रिया असली पाहिजे जेणेकरून कमला यांच्यासह आमचा जो कोणी उमेदवार असेल, त्याच्याकडे पक्षाची एकजूट दर्शविणारी ताकद असेल,” असे वेल्च म्हणाले. “अध्यक्ष बायडेन यांचा वारसा पुढे कोण नेऊ शकेल आणि ट्रम्प यांना कोण पराभूत करू शकेल, हा डेमोक्रॅटिक पक्षातील वाद असल्याचेही त्यांनी नमूद केले.
एका डेमोक्रॅटिक देणगीदाराने रॉयटर्सला सांगितले की ते हॅरिस यांना अध्यक्षपदाचे उमेदवार म्हणून आणि पेनसिल्व्हेनियाचे गव्हर्नर जोश शापिरो यांना उपाध्यक्ष म्हणून तिकीट मिळावे यासाठी पाठिंबा देतील, ज्यामुळे पेनसिल्व्हेनिया या निर्णायक स्विंग राज्यात मते मिळवता येतील.
जर हॅरिस यांची एकमताने अध्यक्षपदासाठी निवड झाली तर त्या उपाध्यक्ष म्हणून कोणाची निवड करतील हे अद्याप स्पष्ट झालेले नाही.
बायडेन यांच्यासाठी हॅले वोटर्स या नावाने पाठिंबा देणाऱ्या माजी रिपब्लिकन अध्यक्षपदाच्या उमेदवार निक्की हॅले यांच्या समर्थकांना आवाहन करणाऱ्या एका गटाने रविवारी आपले नाव बदलून हॅले वोटर्स फॉर हॅरिस असे केले आहे.
तृप्ती नाथ
(रॉयटर्स)