![](https://bharatshakti.in/wp-content/uploads/2024/03/LT-BSI-Defence.gif")
राष्ट्रपती असिफ अली झरदारी यांनी “ऑपरेशन बुन्यानुन मरसूसमधील उत्कृष्ट धैर्य, शौर्य आणि सर्वोच्च बलिदानासाठी” या पुरस्कारांची घोषणा केली होती. परंतु मृतांच्या या आकडेवारीने भारताच्या ऑपरेशन सिंदूर मधून पाकिस्तानच्या लष्करी यंत्रणेला झालेल्या नुकसानाचे प्रमाण अधोरेखित केले. 22 एप्रिल रोजी पहलगाम हत्येनंतर ऑपरेशन सिंदूर सुरू करण्यात आले होते. या हल्ल्यात दहशतवाद्यांनी 24 हिंदू पर्यटक तसेच एक ख्रिश्चन पर्यटक आणि एका स्थानिक मुस्लिमाची कत्तल केली.
समा यादीनुसार, 4 जवानांना तामघा-ए-जुरात, एका जवानाला सितारा-ए-बसालत, 4 जवानांना तामघा-ए-बसालत आणि 129 जवानांना इम्तियाजी सनद देण्यात आली-हे सर्व मरणोत्तर पुरस्कार म्हणून देण्यात आले. अर्थात त्यामुळे बलिदानाची गंभीर दखल घेणे असा ज्याचा अर्थ होता तो इस्लामाबादने लपवण्याचा प्रयत्न केला आहे याला अनवधानाने दुजोरा मिळतो : पाकिस्तानी सैन्याने दहशतवाद्यांचे संरक्षण आणि संगोपन करण्यासाठी मोठी किंमत मोजली.
हे पुरस्कार गुरुवारी साजऱ्या झालेल्या पाकिस्तानी स्वातंत्र्यदिनाच्या सन्मानाचा भाग होते, जिथे डझनभर लष्करी आणि नागरी अधिकाऱ्यांना भारताशी झालेल्या चार दिवसांच्या संघर्षातील त्यांच्या भूमिकांबद्दल प्रशंसा मिळाली. इतरांमध्ये, हवाई दल प्रमुख झहीर अहमद बाबर सिद्धूंनी हिलाल-ए-जुरात, नौदल प्रमुख एडमिरल नवीद अशरफ निशान-ए-इम्तियाज आणि अनेक लढाऊ वैमानिकांना सितारा-ए-जुरातने सन्मानित करण्यात आले. याशिवाय उपपंतप्रधान इशाक दार, संरक्षणमंत्री ख्वाजा आसिफ आणि माजी परराष्ट्रमंत्री बिलावल भुट्टो झरदारी यांच्यासह राजकीय नेत्यांचाही सन्मान करण्यात आला आहे.
6 आणि 7 मेच्या रात्री करण्यात आलेल्या ‘ऑपरेशन सिंदूर’ ने यापूर्वीच पाकिस्तानच्या दहशतवादी परिसंस्थेला मोठा धक्का दिला होता. भारतीय सैन्याने केलेल्या अचूक हल्ल्यांमध्ये सुमारे एक डझनभर अति महत्वाच्या असलेल्या जिहादी कमांडरांचा अंत झाला, ज्यात खालील गोष्टींचा समावेश आहेः
- आय. सी.-814 अपहरणकर्ता आणि मौलाना मसूद अझहरचा मेहुणा युसूफ अझहर याची जैशच्या बहावलपूर मुख्यालयात हत्या करण्यात आली.
- लष्कर-ए-तोयबाच्या मुरीदके मुख्यालयाचा प्रमुख अबू जुंदाल उर्फ मुदस्सर, ज्याला त्याच्या अंत्यसंस्कारात गार्ड ऑफ ऑनर देण्यात आला, त्यावेळी पाकिस्तानी सेनापती आणि पंजाबची मुख्यमंत्री मरियम नवाज उपस्थित होते.
- लष्कर-ए-तोयबाचा शस्त्रास्त्रांचा तस्कर आणि जम्मू-काश्मीरमधील हल्लेखोर अबू आकाशा ऊर्फ खालिद याला लष्कराच्या वरिष्ठ अधिकाऱ्यांच्या उपस्थितीत फैसलाबाद येथे दफन करण्यात आले.
- 2016 च्या नगरोटा हल्ल्याचे समन्वय करणारा JeM कमांडर मुफ्ती असगर काश्मिरी याचा मुलगा मोहम्मद हसन खान.
भारतीय गुप्तचरांनी पुष्टी केली की या तथाकथित “हुतात्म्यांच्या” अंत्यविधीला केवळ पाकिस्तानचे राजकीय नेतृत्वच नव्हे तर वरिष्ठ लष्करी अधिकारीही उपस्थित होते, ज्यामुळे रावळपिंडीचे सैन्यदल आणि त्याच्याशी संबंधित दहशतवादी संघटनांमधील नाजूक संबंध पुन्हा एकदा उघड झाले.
ऑपरेशन सिंदूरने मे महिन्यात निष्प्रभ झालेल्या जिहादींच्या उच्चभ्रू वर्गाच्या आणि आता मृत घोषित झालेल्या 138 पाकिस्तानी सैनिकांच्या बलिदानाने पाकिस्तानच्या लष्करी-राजकीय संबंधांना रक्तरंजित आणि अपमानित केले आहे. इस्लामाबाद ज्याचे ‘शहीद’ म्हणून कौतुक करते, ते प्रत्यक्षात, अनेक दशकांमधील भारताच्या सीमेपलीकडील सर्वात धाडसी प्रत्युत्तराचे परिणाम आहेत-एक अशी मोहीम जी पाकिस्तानच्या दहशतवादी राज्याच्या अगदी मध्यभागी घडली आहे.
समा टीव्हीची बातमी घाईघाईने काढून टाकणे हे पाकिस्तानमधील खोल लाजिरवाणेपणा अधोरेखित करतेः आपल्या मृतांचा गौरव करण्याचा प्रयत्न करताना, त्याने अनवधानाने भारताच्या हल्ल्याचे प्रमाण आणि आपल्या सशस्त्र दलांना झालेल्या नुकसानाची पुष्टी केली.
परंतु यामुळे पाकिस्तानी लष्करप्रमुख फील्ड मार्शल असीम मुनीर यांना 14 ऑगस्ट रोजी झालेल्या समारंभात देशाचे दुसरे सर्वोच्च युद्धकालीन शौर्य पदक हिलाल-ए-जुरात प्रदान करणे थांबले नाही. एका अयशस्वी मोहिमेला मान्यता देण्याचा पोकळ प्रयत्न म्हणून या प्रकाराची खिल्ली उडवत नेटिझन्सनी त्याची खिल्ली उडवत त्याला ‘अल्टीमेट फ्लेक्स’ (दिखावूपणा) म्हटले.
ऑपरेशन सिंदूर नंतर फिल्ड मार्शल म्हणून मुनीरच्या स्वयं-पदोन्नतीने आधीच भुवया उंचावल्या होत्या-आणि काही विश्लेषकांना लष्करी अपयशाच्या पार्श्वभूमीवर त्याला जबाबदारीपासून वाचवण्यासाठी उचललेले हे एक धोरणात्मक पाऊल वाटते.
रामानंद सेनगुप्ता
