पॅलेस्टिनी दहशतवादी गट हमासने सुमारे 200 पॅलेस्टिनी कैद्यांच्या बदल्यात शनिवारी ओलिसांपैकी चार महिला इस्रायली सैनिकांची सुटका केली. गाझामधील 15 महिन्यांच्या संघर्षाचा अंत करण्याच्या उद्देशाने केलेल्या युद्धविराम कराराचा एक भाग म्हणून ही देवाणघेवाण झाली. या चार महिला ओलिसांना गाझा शहरातील एका मंचावर आणण्यात आले, जिथे पॅलेस्टिनींचा मोठा जमाव जमला होता आणि त्याला हमासच्या असंख्य सशस्त्र सदस्यांनी वेढा घातला होता. रेड क्रॉस आंतरराष्ट्रीय समितीच्या (आयसीआरसी) वाहनांमध्ये बसून इस्रायली सैन्याकडे जाण्यापूर्वी त्यांनी हात हलवले आणि स्मितहास्य केले.
तेल अवीवमधील तथाकथित होस्टेजेस स्क्वेअरवर शेकडो इस्रायली जमले होते, ते रडत, मिठी मारत आणि जयजयकार करत एका विशाल स्क्रीनवर हे हस्तांतरण पाहत होते.
करिना अरिएव, डॅनिएला गिलबोआ, नामा लेव्ही आणि लिरी अल्बाग या चार महिला सैनिक गाझा किनारपट्टीवरील निरीक्षण चौकीवर तैनात होत्या आणि 7 ऑक्टोबर 2023 रोजी इस्रायलवरील हमासच्या हल्ल्यादरम्यान त्यांच्या तळावर हल्ला करणाऱ्या हमासच्या लढाऊ सैनिकांनी त्यांचे अपहरण केले.
गाझा सीमेजवळील इस्रायली लष्करी तळावर त्यांच्या कुटुंबासोबत त्या पुन्हा एकत्र आल्या, असे इस्रायलचे लष्करी प्रवक्ते रिअर ॲडमिरल डॅनियल हागारी यांनी एका व्हिडिओमध्ये सांगितले.
त्यानंतर त्यांना मध्य इस्रायलमधील रुग्णालयात नेण्यात येईल, असे इस्रायली आरोग्य मंत्रालयाने सांगितले.
या हस्तांतरणाचा एक भाग म्हणून शनिवारी 200 कैद्यांची सुटका केली जाईल, असे हमासने सांगितले. डझनभर लोकांचा बळी घेणाऱ्या हल्ल्यांमध्ये सहभागी असल्याबद्दल जन्मठेपेची शिक्षा भोगणाऱ्या दोषी दहशतवाद्यांचा यात समावेश आहे. सुमारे 70 जणांना हद्दपार केले जाणार आहे, असे हमासने सांगितले.
19 जानेवारी रोजी युद्धविराम सुरू झाल्यापासून शनिवारी झालेले हस्तांतरण ही दुसरी फेरी होती आणि हमासने 90 पॅलेस्टिनी कैद्यांच्या बदल्यात तीन इस्रायली महिलांची सुटका केली.
कतार आणि इजिप्तच्या मध्यस्थीने तसेच अमेरिकेच्या पाठिंब्याने अनेक महिने सुरू असणाऱ्या वाटाघाटींनंतर तयार झालेल्या युद्धविराम कराराने नोव्हेंबर 2023 मध्ये फक्त एका आठवड्यासाठी युद्धविराम करण्यात आला होता. त्यानंतर आता पहिल्यांदाच लढाई थांबली आहे.
कराराच्या पहिल्या सहा आठवड्यांच्या कालावधीत, हमासने इस्रायली तुरुंगातील शेकडो पॅलेस्टिनी कैद्यांच्या बदल्यात, मुले, स्त्रिया, वृद्ध पुरुष आणि आजारी तसेच जखमींसह 33 बंधकांची सुटका करण्यास सहमती दर्शविली आहे, तर इस्रायली सैन्य गाझा पट्टीतील काही ठिकाणांहून माघार घेत आहे.
त्यानंतरच्या टप्प्यात, दोन्ही बाजूंनी लष्करी वयात बसणाऱ्या पुरुषांसह उर्वरित ओलिसांची देवाणघेवाण आणि गाझामधून इस्रायली सैन्य मागे घेण्यासाठी वाटाघाटी करण्यात आल्या. 15 महिन्यांच्या लढाई आणि बॉम्बफेकीनंतर गाझा पट्टीचा भाग मोठ्या प्रमाणात भग्नावस्थेत पोहोचला आहे.
इस्रायली अधिकाऱ्यांच्या म्हणण्यानुसार, शनिवारी सुटका झाल्यानंतरही अजून 90 ओलिस गाझामध्ये शिल्लक राहिले आहेत, त्यापैकी सुमारे एक तृतीयांश ओलिसांचा मृत्यू झाल्याचे घोषित करण्यात आले आहे.
इस्रायली आकडेवारीनुसार, 7 ऑक्टोबर रोजी हमासच्या हल्ल्यानंतर इस्रायलने गाझामध्ये आपली मोहीम सुरू केली, जेव्हा अतिरेक्यांनी 1,200 लोकांना ठार केले आणि 250 हून अधिक लोकांना गाझामध्ये ओलीस ठेवले. तेथील आरोग्य अधिकाऱ्यांच्या म्हणण्यानुसार, तेव्हापासून गाझामध्ये 47,000 हून अधिक पॅलेस्टिनी मारले गेले आहेत.
गाझातील लढाईत इस्रायलने 400 हून अधिक सैनिक गमावले आहेत. हमासने आपली किती माणसे गमावले आहेत हे उघड केलेले नाही. इस्रायलचा अंदाज आहे की गाझामधील मृतांच्या एकूण संख्येपैकी एक तृतीयांशहून अधिक दहशतवादी आहेत.
टीम भारतशक्ती
(रॉयटर्स)
