‘अमेरिका 2025 या चालू वर्षापासून भारतासोबतची आपली लष्करी उत्पादनांची विक्री वाढवेल आणि भारताला F-35 लढाऊ विमाने पुरवण्याची योजना देखील आखली जाईल,’ असे अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी गुरुवारी जाहीर केले. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या वॉशिंग्टन दौऱ्यादरम्यान ते व्हाईट हाऊस येथे बोलत होते.
”आम्ही या वर्षात भारतासोबतचा Military Sales अनेक अब्ज डॉलर्सने वाढवणार आहोत, तसेच आम्ही भारताला F-35 स्टेल्थ फायटर उपलब्ध करून देण्याचा मार्ग अखेर मोकळा करत आहोत,” अशी घोषणा ट्रम्प यांनी पत्रकारपरिषदेदरम्यान केली.
ट्रम्प यांनी ठोस टाईमलाईन दिली नसली तरी, परदेशी लष्करी उत्पादनांची विक्री, विशेषतः F-35 जेटसारख्या अत्याधुनिक उपकरणांची विक्री पूर्ण होण्यासाठी, सामान्यत: काही वर्षांचा कालावधी लागतो.
व्यापार तूट कमी करणे, ‘धार्मिक इस्लामिक दहशतवादाचा’ प्रतिकार करणे
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्यासोबत झालेल्या बैठकीनंतर, एक संयुक्त पत्रकार परिषद घेत ट्रम्प यांनी सांगितले की, ”दोन देशांनी एक करार केला आहे, ज्यात भारत अमेरिकेकडून अधिक तेल आणि नैसर्गिक वायू आयात करणार आहे, ज्यामुळे दोन देशांमधील व्यापार तूट कमी होईल.”
”याशिवाय वॉशिंग्टन आणि नवी दिल्ली एकत्र येऊन ‘धार्मिक इस्लामिक दहशतवाद’ आणि संबंधित धोक्यांचा प्रतिकार करण्यासाठी काम करतील”, असेही ट्रम्प यावेळी म्हणाले.
‘F-35 जेट’ हे लढाऊ विमान तयार करणाऱ्या- लॉकहीड मार्टिनने भारताला जेट्स विकण्याच्या ट्रम्प यांच्या इच्छेबद्दल अद्याप कोणतीही टिप्पणी केली नाही.
‘F-35’ सारख्या परदेशी लष्करी विक्रीला ‘सरकार-ते-सरकार’ करार मानले जाते, जिथे पेंटागॉन ही संस्था, संरक्षण कंत्राटदार आणि परदेशी सरकार यांच्यातील मध्यस्थ म्हणून काम करते.”
भारताचे $200 अब्ज डॉलर्सचे लष्करी बजेट
भारताने 2008 पासूनच, $20 अब्ज डॉलर्सहून अधिक अमेरिकन संरक्षण उत्पादनांची खरेदी करण्यास सहमती दर्शवली आहे. गेल्यावर्षी, भारताने 31 MQ-9B SeaGuardian आणि SkyGuardian ड्रोन खरेदी करण्यास सहमती दिली होती, ज्यासाठी सहा वर्षांहून अधिक काळ वाटाघाटी सुरु होती.
अमेरिकेच्या काँग्रेसनल रिसर्च सर्व्हिसच्या म्हणण्यानुसार, नवी दिल्ली पुढील 10 वर्षांत आपल्या लष्करी आधुनिकीकरणासाठी $200 अब्ज डॉलर्सहून अधिक खर्च करेल.
लॉकहीड अमेरिकन लष्कर आणि ब्रिटन, ऑस्ट्रेलिया, इटली, तुर्की, नॉर्वे, नेदरलँड्स, इजरायल, जपान, दक्षिण कोरिया आणि बेल्जियमसह त्याच्या सहयोगी राष्ट्रांसाठी नवीन युद्ध विमानांच्या तीन मॉडेल्स तयार करत आहे.
रशियाने अनेक दशके भारतासाठी मुख्य शस्त्रास्त्र पुरवठादार म्हणून कार्य केले आहे, ज्याला जगातील सर्वात मोठा शस्त्र आयात करणारा देश मानले जाते आणि त्याचे लढाऊ विमान भारतीय लष्करी ताफ्यात भाग आहेत. मात्र, युक्रेनमधील युद्धामुळे रशियाची निर्यात क्षमता अलीकडच्या वर्षांत प्रभावित झाली आहे, ज्यामुळे नवी दिल्ली पश्चिमेकडे पाहू लागली आहे.
रशियाने भारतीय वायुदलासाठी आपले पाचवे पिढीचे स्टेल्थ लढाऊ विमान सुखोई Su-57 भारतात तयार करण्याची ऑफर दिली आहे, असे मंगळवारी रशियन आणि भारतीय अधिकाऱ्यांनी सांगितले, कारण मॉस्को नवी दिल्लीसोबत मजबूत संबंध राखण्यासाठी प्रयत्नशील आहे.
(रॉयटर्सच्या इनपुटसह)
