भारतीय सशस्त्र दलांनी, 31 जानेवारी रोजी कारवार मधील ‘क्वाडा खाडी’ याठिकाणी, त्यांचा सर्वात मोठा द्विवार्षिक त्रिसंवर्गीय (तिनही दलांचा) उभयचर सराव- ‘Amphex 2025’ यशस्वीपणे पार पाडला. 12 ते 31 जानेवारी दरम्यान आयोजित करण्यात आलेल्या या सरावाने भारतीय लष्कर, नौदल आणि वायूसेनेच्या कार्यक्षमतेतील समन्वय, परस्पर सुसंगतता आणि लढाईची तयारी यांचे प्रदर्शन केले. यासोबतच आव्हानात्मक परिस्थितींमध्ये मोठ्या प्रमाणात संयुक्त ऑपरेशन्सची अंमलबजावणी कशी केली जाते, याचे दर्शन घडवले.
भारतीय नौदलाने एका निवेदनात सांगितले की, “Amphex 2025 ने जलचर क्षमतांचे यशस्वी प्रदर्शन केले आणि त्रिसंवर्गीय ऑपरेशन्सच्या सर्व क्षेत्रांचे पालन करण्यासाठी, तिनही सेवा दलांमधील अद्वितीय समन्वय आणि संयुक्त कार्यपद्धतीची पुष्टी केली.”
दर दोन वर्षांनी आयोजित केले जाणारे Amphex हा उपक्रम, भारतीय सशस्त्र दलांच्या एकत्रित सामर्थ्याला एकत्र आणतो. भारतीय नौदलाने मोठ्या प्लॅटफॉर्म डॉक, लँडिंग शिप, लँडिंग क्राफ्ट आणि हेलिकॉप्टर आणि विमानांद्वारे समर्थित एलिट मरीन कमांडोज (MARCOS) यांच्यासह आपल्या उभयचर जहाजांसह यामध्ये भाग घेतला. भारतीय लष्कराने आपली विशेष सैन्य दले, तोफखाना युनिट्स आणि आर्मर्ड वाहनांमधून सैन्य तैनात केले. तर भारतीय वायुसेनेने (IAF) सरावासाठी लढाऊ विमाने आणि वाहतूक विमानांचे योगदान दिले.
हा सराव नौदलाच्या थिएटर-स्तरीय ऑपरेशनल रेडिनेस एक्सरसाइज (ट्रोपेक्स) शी जुळून आला, ज्यामुळे सागरी आणि उभयचर ऑपरेशन्समधील एकात्मता वाढली आहे. भारतीय नौदलाने या सरावाचे वर्णन ‘अखंड समन्वय, कठोर प्रशिक्षण आणि एकात्मिक मिशन नियोजनाचे प्रदर्शन’ म्हणून केले आहे.
यातील प्रमुख सहभागींमध्ये सुदर्शन चक्र कॉर्प्स (सदर्न कमांड) च्या उभयचर ‘बायसन्स’ आणि विविध नौदल जहाजांचा समावेश होता.
INS जलश्वावराच्या प्रात्यक्षिकादरम्यान, एकात्मिक संरक्षण कर्मचारी प्रमुख ते अध्यक्ष चीफ ऑफ स्टाफ कमिटी (CISC) आणि तिनही संरक्षण सेवांच्या उपाध्यक्षांनी, सशस्त्र दलांच्या क्षमतांचे प्रदर्शन करणाऱ्या प्रभावशाली थेट कृती कवायतींची मालिका पाहिली. या सरावांमध्ये, 91 इन्फंट्री ब्रिगेड उभयचर जहाजांनी यशस्वी लँडिंग केले, तर MARCOS युनिट्सने यावेळी तीव्र बंकर-बस्टिंग ऑपरेशन्स आणि अचूक लढाई फ्री-फॉल जंप्स केले. लँडिंग क्राफ्ट मेकॅनाइज्ड (एलसीएम) आणि लँडिंग क्राफ्ट ॲसॉल्ट (एलसीए) वापरून सैन्य आणि बीएमपी इन्फंट्री फायटिंग व्हेइकल्स (IFVs) कुशलतेने तैनात केली गेली. तसेच ऑपरेशनल उद्दिष्टे सुरक्षित करण्यासाठी एक रणनीतिक बीचहेड स्थापित केले.
“या सर्वसमावेशक सरावाने सागरी अचूकता, हवाई शक्ती आणि जमिनीवरील लढाऊ रणनीतींचे एकीकरण अधोरेखित केले आहे, जे उल्लेखनीय कार्यक्षमतेने संयुक्त उभयचर ऑपरेशन्स पार पाडण्यात सशस्त्र दलांचे प्राविण्य दर्शवते,” असे एका निवेदनात म्हटले आहे.
Amphibious Landing – An embodiment of joint operations!
Onboard #INSJalashwa, the senior officers witnessed an amphibious landing by the 91 Infantry Brigade. The exercise progressed through Bunker-Busting, Combat-Free Fall by Marine Commandos of the #IndianNavy, and the landing… https://t.co/a3oouU0yPg pic.twitter.com/bZH7ArsuGE
— SpokespersonNavy (@indiannavy) January 31, 2025
Amphex 2025 चे आणखी एक वैशिष्ट्य म्हणजे, 30 जानेवारी रोजी भारताच्या पश्चिम किनाऱ्याजवळ नौदलाचे विमानवाहू जहाज- INS विक्रांतवर बसलेल्या Tropex च्या संयुक्त टप्प्यात, वरिष्ठ लष्करी नेत्यांचा सहभाग होता. प्रतिष्ठित उपस्थितांमध्ये लेफ्टनंट जनरल जॉन्सन पी मॅथ्यू, CISC; लेफ्टनंट जनरल एनएस राजा सुब्रमणि, लष्कराचे उपप्रमुख; व्हाईस ॲडमिरल के स्वामीनाथन, नौदल प्रमुख; एअर मार्शल एसपी धारकर, हवाई दलाचे उपप्रमुख आणि लेफ्टनंट जनरल अजय कुमार, महासंचालक इन्फंट्री यांचा समावेश होता.
उल्लेखनीय बाब म्हणजे, Air Marshal SP Dharkar यांनी MiG-29K ट्रेनर विमानामधून आकाशात उड्डाण केले, ज्यादरम्यान त्यांना समुद्री हवाई ऑपरेशन्सची पहाणी करत महत्त्वपूर्ण माहिती संपादन केली. या सहभागाने वरिष्ठ सैन्य नेत्यांना समुद्री संयुक्त ऑपरेशन्सबद्दल सखोल समज प्राप्त झाली आणि देशाच्या संरक्षण धोरणातील नौदलाची महत्त्वपूर्ण भूमिका यामुळे अधोरेखित झाली.