
सध्या सुरू असलेल्या हल्ल्यांचा “शेवट” संपूर्ण गाझा पट्टी इस्रायली लष्कराच्या नियंत्रणाखाली येण्यात होईल असे इस्रायलचे पंतप्रधान बेंजामिन नेतन्याहू यांनी जाहीर केले आहे. युद्ध संपावे यासाठी कोणत्याही तडजोड न करण्याच्या अटी घालूनच हे केले जाईल असे त्यांनी डिसेंबरनंतरच्या त्यांच्या पहिल्या पत्रकार परिषदेत सांगितले.
अलिकडच्या काळात नव्याने सुरू झालेले हल्ले तीव्र झाले आहेत, बुधवार सकाळपासून किमान ८२ पॅलेस्टिनी ठार झाले आहेत आणि अलिकडच्या हल्ल्यांमध्ये शेकडो जण ठार झाले आहेत.
वाढत्या मानवीय संकटाच्या पार्श्वभूमीवर, नाकेबंदीतून मदतकार्यासाठी ठेवण्यात आलेला एकच छोटा ट्रक येत असल्याने उपासमारीचे सावट पसरत चालले आहे.
तात्पुरता युद्धविराम
नेतान्याहू म्हणाले की, जर संधी मिळाली तर इस्रायल तात्पुरती युद्धबंदी आणि ओलिसांच्या देवाणघेवाणीचा करार करण्याचा विचार करेल, परंतु युद्ध संपवण्यासाठी महत्त्वाच्या अटींची पूर्तता केली पाहिजेत यावर त्यांनी भर दिला.
यामध्ये सर्व ओलिसांची सुटका, हमासचे संपूर्ण नि:शस्त्रीकरण, त्याचे नेतृत्व काढून टाकणे आणि अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी पूर्वी मांडलेल्या वादग्रस्त योजनेची संभाव्य अंमलबजावणी समाविष्ट आहे, ज्यामध्ये गाझामधून पॅलेस्टिनींना हटवण्याचा प्रस्ताव आहे.
नेतान्याहू यांची ट्रम्प योजनेला मान्यता
इस्रायलच्या युद्ध उद्दिष्टांचा एक भाग म्हणून नेतन्याहू यांनी ट्रम्प यांच्या फेब्रुवारीच्या योजनेचा जाहीर उल्लेख केला आहे ज्याचा मानवाधिकार संघटना आणि परदेशी सरकारांनी वांशिक शुद्धीकरण म्हणून व्यापकपणे निषेध केला होता. हे असे पहिल्यांदाच घडले आहे. ट्रम्प यांनी अमेरिकेने गाझा ताब्यात घ्यावा आणि ते “मध्य पूर्वेतील रिव्हिएरा” म्हणून ओळखले जाणारे पर्यटन केंद्र बनवावे अशी सूचना केली होती.
नेतान्याहू यांनी “आपल्या ऑपरेशनल स्वातंत्र्याला बाधा आणणारे मानवतावादी संकट” टाळण्यासाठी मानवतावादी मदत मर्यादित करण्याचा आग्रह धरला, तर हमासला बायपास करणाऱ्या अमेरिकेच्या समर्थित मदत वितरण योजनेकडे लक्ष वेधले, ज्यामध्ये पॅलेस्टिनी गट हस्तक्षेप करण्यास नकार देतो.
हमास नेता ‘कदाचित’ मारला गेला
पंतप्रधान नेतन्याहू म्हणाले की इस्रायलने हमास नेता मोहम्मद सिनवार याला “कदाचित” मारले आहे.
या महिन्याच्या सुरुवातीला, दक्षिण गाझा येथील एका रुग्णालयावर इस्रायली हवाई हल्ल्यात सिनवारला लक्ष्य करण्यात आले होते, परंतु इस्रायल किंवा हमासने अद्याप त्याच्या मृत्यूची पुष्टी केलेली नाही.
ट्रम्प यांच्याशी कोणताही दुरावा नाही
अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या आखाती भेटीनंतर इस्रायलला वगळल्याच्या पार्श्वभूमीवर अमेरिकन प्रशासनाशी मतभेद झाल्याच्या अटकळींनाही नेतान्याहू यांनी फेटाळून लावले.
ट्रम्प यांच्या सौदी अरेबिया, कतार आणि संयुक्त अरब अमिरातीच्या भेटीमध्ये मोठ्या प्रमाणात व्यावसायिक करार झाले परंतु या प्रदेशात वॉशिंग्टनचा सर्वात जवळचा मित्र असलेल्या इस्रायलचा समावेश करण्यात आला नाही, असे सांगत माध्यमांच्या व्यापक भाष्याला चालना मिळाली.
इराण समर्थित गटाने इस्रायलवर क्षेपणास्त्रे डागणे आणि इराणशी अणु चर्चा सुरू ठेवली असतानाही येमेनमधील हुतींविरुद्ध अमेरिकेने केलेल्या बॉम्बहल्ला मोहिमेचा अंत करण्याच्या ट्रम्प यांच्या निर्णयानंतर ही भेट झाली.
यापूर्वी या विषयावर कोणतीही सार्वजनिक टिप्पणी न केलेल्या नेतन्याहू यांनी पत्रकार परिषदेत सांगितले की त्यांचे सुमारे 10 दिवसांपूर्वी ट्रम्प यांच्याशी बोलणे झाले होते आणि राष्ट्राध्यक्षांनी त्यांना सांगितले होते: “‘बीबी, माझी तुमच्याशी आणि इस्रायल राज्याशी पूर्ण वचनबद्धता आहे, मी तुम्हाला कळवू इच्छितो.”
वाढता आंतरराष्ट्रीय दबाव
इस्रायलवर वाढत्या आंतरराष्ट्रीय दबावादरम्यान, ट्रम्प यांनी गाझामधील युद्ध लवकरात लवकर संपवण्याचे आवाहन केले आहे आणि वेढलेल्या एन्क्लेव्हमधील नागरिकांच्या दुःखाबद्दल सहानुभूती व्यक्त केली आहे. जिथे 11 आठवड्यांच्या इस्रायली नाकेबंदीमुळे एक गंभीर मानवीय संकट निर्माण झाले आहे.
काही दिवसांपूर्वी एका वेगळ्या संभाषणात, नेतन्याहू म्हणाले की अमेरिकेचे उपाध्यक्ष जेडी व्हान्स यांनी त्यांना सांगितले होते: “’आमच्यातील या दुरावस्थेबद्दलच्या या सर्व खोट्या बातम्यांकडे लक्ष देऊ नका.”
टीम स्ट्रॅटन्यूज
(आयबीएनएस आणि रॉयटर्सच्या इनपुट्सह)