हमासच्या एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याने सांगितले की, “गाझा युद्ध संपविण्यासाठी आणि इस्रायली तुरुंगात बंद असलेल्या सर्व इस्रायली बंधकांची, इस्रायली तुरुंगात बंदिस्त पॅलेस्टिनींकरता देवाणघेवाण करण्यासाठी, सशस्त्र गट व्यापक कराराचा प्रयत्न करत आहे, मात्र इस्रायली तुरुंगात बंदिस्त असलेल्या पॅलेस्टिनी नागरिकांसाठी, इस्रायली तुरुंगात बंदिस्त असलेल्या सर्व इस्रायली बंधकांची देवाणघेवाण करण्यासाठीचा प्रस्ताव नाकारला आहे.”
हमासचे गाझा प्रमुख आणि चर्चासत्राचे नेतृत्व करणारे खलील अल-हय्या, यांनी दूरदर्शनवरील एका भाषणात सांगितले की, “आता हा गट कोणत्याही तात्पुरत्या करारांना मान्यता देणार नाही. ही भूमिका इस्रायलला मान्य होण्याची शक्यता कमी असल्यामुळे, अलीकडे पुन्हा सुरू झालेल्या विनाशकारी हल्ल्यांना पूर्णविराम मिळण्यात आणखी उशीर होऊ शकतो.”
हय्या म्हणाले की, “त्याऐवजी हमास ‘संपूर्ण करार पॅकेज’साठी तत्काळ वाटाघाटी करण्यास तयार आहे, यामध्ये त्यांच्याकडे असलेल्या उर्वरित सर्व बंदीवानांची सुटका, गाझा युद्धाची समाप्ती, इस्रायली तुरुंगातील पॅलेस्टिनी बंदीवानांची मुक्तता आणि गाझाचे पुनर्बांधणी यांचा समावेश आहे.”
राजकीय अजेंड्यासाठी मुखवटा
“नेतान्याहू आणि त्यांचे सरकार त्यांच्या राजकीय अजेंडासाठी अंशिक करारांचा वापर करतात, जे त्यांच्या सर्व ओलिसांना बळी पडावे लागले तरीही, संहार आणि उपासमारीचे युद्ध सुरू ठेवण्यावर आधारित आहे,” असे इस्रायली पंतप्रधान बेंजामिन नेतान्याहू यांचा उल्लेख करत हय्या म्हणाले.
“आम्ही या धोरणाचा भाग होणार नाही.”
गेल्या महिन्यात गाझामध्ये लढाई थांबवणाऱ्या जानेवारीच्या युद्धविराम कराराचे पुनरुज्जीवन करण्यासाठी इजिप्शियन मध्यस्थ काम करत आहेत, परंतु इस्रायल आणि हमास दोघेही एकमेकांवर दोषारोप करत असल्याने प्रगतीचे फारसे चिन्ह दिसत नाही.
“हमासच्या टिप्पण्या दर्शवितात की त्यांना शांततेत रस नाही तर कायमस्वरूपी हिंसाचारात रस आहे. ट्रम्प प्रशासनाने केलेल्या अटी बदललेल्या नाहीत: ओलिसांना सोडा किंवा नरकाला सामोरे जा,” असे राष्ट्रीय सुरक्षा परिषदेचे प्रवक्ते जेम्स हेविट म्हणाले.
अशक्य अटी
इस्रायली बंधकांची सुटका आणि युद्धविराम पुन्हा सुरू करण्यासाठी सोमवार रोजी कायरोमध्ये झालेल्या नव्या वाटाघाटी फेरीत कोणताही ठोस निकाल लागला नाही, असे पॅलेस्टिनी आणि इजिप्शियन सूत्रांनी सांगितले.
इस्रायलने 45 दिवसांच्या युद्धविरामाचा प्रस्ताव ठेवला होता, जेणेकरून बंधकांची सुटका होईल आणि युद्ध समाप्त करण्यासाठी अप्रत्यक्ष चर्चा सुरू करता येईल. मात्र, हमासने यापैकी शस्त्र खाली ठेवण्याची अट आधीच नाकारली आहे. खलील अल-हय्या यांनी त्यांच्या भाषणात इस्रायलने “अशक्य अटींसह” एक प्रति-प्रस्ताव दिला असल्याचा आरोप केला.
19 जानेवारीपासून सुरू झालेल्या युद्धविरामाच्या अंतर्गत, हमासने 38 ओलिसांची सुटका केली होती. मात्र, मार्चमध्ये इस्रायली सैन्याने गाझामधील स्थलांतर व हवाई कारवाया पुन्हा सुरू केल्या, कारण हमासने युद्धविराम वाढवण्याच्या प्रस्तावाला नकार दिला होता.
इस्रायली अधिकाऱ्यांनी सांगितले की, उर्वरित 59 ओलिसांची सुटका आणि गाझामधील सशस्त्रीकरणाचा अंत होईपर्यंत हल्ले सुरूच राहतील. दुसरीकडे, हमासचा आग्रह आहे की ते केवळ युद्ध समाप्तीच्या व्यापक कराराचाच भाग म्हणून ओलिसांची सुटका करतील आणि त्यांनी शस्त्र खाली ठेवण्याच्या मागणीला स्पष्ट नकार दिला आहे.
इस्रायली हल्ले
मंगळवारी, हमासच्या सशस्त्र गटाने सांगितले की, “इस्रायली-अमेरिकन ओलीस- एडन अलेक्झांडर याला ठेवलेल्या अड्ड्यावर, इस्रायली लष्कराने हल्ला केल्यानंतर तिथल्या लढवय्यांशी संपर्क तुटला आहे. अलेक्झांडर न्यू जर्सीचा रहिवासी असून इस्रायली लष्करात 21 वर्षांचा सैनिक आहे.”
नंतर हमासच्या सशस्त्र गटाने एक व्हिडिओ प्रसिद्ध केला, ज्यामध्ये ओलिसांच्या कुटुंबियांना इशारा देण्यात आला होता की,
“तुमची मुले काळ्या शवपेट्यांमध्ये परततील, त्यांच्या शरीराचे तुकडे तुमच्या लष्कराच्या बॉम्बस्फोटांमुळे होतील.”
गुरुवारी, इस्रायली हवाई हल्ल्यांमध्ये किमान 32 पॅलेस्टिनी नागरिकांचा मृत्यू झाला, ज्यामध्ये महिला आणि लहान मुले यांचा समावेश होता, अशी माहिती स्थानिक आरोग्य यंत्रणांनी दिली.
गाझा पट्टीतील उत्तर भागातील जबालिया येथील संयुक्त राष्ट्रांच्या नियंत्रणाखालील शाळेवर झालेल्या हल्ल्यात सहा लोक ठार आणि अनेक जखमी झाले. इस्रायली लष्कराने सांगितले की, ‘हा हल्ला हमासच्या एका कमांड सेंटरला लक्ष्य करून केला गेला होता.’
‘या युद्धाची सुरुवात 7 ऑक्टोबर 2023 रोजी, हमासने दक्षिण इस्रायलवर केलेल्या हल्ल्यामुळे झाली, ज्यामध्ये 1,200 लोक ठार झाले आणि 251 जणांना गाझामध्ये बंदी बनवण्यात आले,’ असे इस्रायली अधिकाऱ्यांचे म्हणणे आहे.
त्यानंतर, स्थानिक आरोग्य विभागांच्या मते, इस्रायली कारवायांमध्ये आतापर्यंत 51 हजारांहून अधिक पॅलेस्टिनी नागरिक ठार झाले आहेत.
(रॉयटर्सच्या इनपुट्ससह)
