भारताचे संरक्षण सचिव राजेश कुमार सिंग यांच्या 14 ते 15 एप्रिल या कालावधीतील रोमच्या दोन दिवसांच्या अधिकृत दौऱ्याचा समारोप झाला. या दौऱ्यात उच्चस्तरीय बैठका, धोरणात्मक संवाद तसेच संरक्षण आणि सुरक्षेतील भारत-इटली धोरणात्मक भागीदारी वाढविण्याच्या उद्देशाने प्रमुख करारांवर स्वाक्षऱ्या करण्यात आल्या.
धोरणात्मक भागीदारी बळकट करणे
संरक्षण सचिव सिंग यांनी इटलीचे संरक्षण मंत्री क्रोसेटो यांच्या घेतलेल्या भेटीनंतर या दौऱ्याची सुरुवात झाली. दोन्ही नेत्यांनी भारत-इटली धोरणात्मक भागीदारीचा मध्यवर्ती स्तंभ म्हणून संरक्षण सहकार्य वाढवण्यावर लक्ष केंद्रित करून फलदायी चर्चा केली. सागरी सुरक्षा, माहितीची देवाणघेवाण आणि ट्रान्स रीजनल मेरीटाईम नेटवर्कमधील सहयोगात्मक प्रयत्न या मुद्द्यांचा त्यात समावेश होता.
संयुक्त संरक्षण समितीची बैठक
संरक्षण सचिव सिंग आणि इटलीच्या संरक्षण सरचिटणीस लुईसा रिकार्डी यांच्या सहअध्यक्षतेखाली भारत-इटली संयुक्त संरक्षण समितीची झालेली 11वी बैठक ही या भेटीचे ठळक वैशिष्ट्य होते. या समितीने संरक्षण आणि सुरक्षा सहकार्य, औद्योगिक सहकार्य आणि सागरी उपक्रम यासह विविध विषयांवर चर्चा केली. प्रादेशिक सुरक्षेच्या प्रश्नांवर, विशेषतः लाल समुद्र आणि पश्चिम हिंद महासागर प्रदेशातील परिस्थितीवर देखील चर्चा झाली.
संरक्षण उद्योगातील सहकार्यावर भर
संरक्षण उत्पादनात आत्मनिर्भरतेसाठी भारताच्या वचनबद्धतेवर भर देताना संरक्षण सचिव सिंग यांनी मजबूत संरक्षण उत्पादन आणि नाविन्यपूर्ण परिसंस्था तयार करण्यासाठी सरकारच्या सक्रिय उपाययोजनांवर प्रकाश टाकला. शस्त्रास्त्र उत्पादनात तंत्रज्ञान हस्तांतरण आणि संयुक्त उपक्रमांचे महत्त्व त्यांनी अधोरेखित केले.
एक महत्त्वाची घडामोड म्हणजे, सोसायटी ऑफ इंडियन डिफेन्स मॅन्युफॅक्चरर्स (एसआयडीएम) आणि इटालियन इंडस्ट्रीज फेडरेशन फॉर एरोस्पेस, डिफेन्स अँड सिक्युरिटी (एआयएडी) यांच्यात सामंजस्य करारावर स्वाक्षऱ्या करण्यात आल्या. या कराराचा उद्देश शाश्वत सहभाग वाढवणे, संयुक्त उपक्रमांना प्रोत्साहन देणे, तंत्रज्ञान भागीदारी सुलभ करणे आणि भारतीय आणि इटालियन संरक्षण कंपन्यांमधील औद्योगिक सहकार्याला चालना देणे हा आहे.
उद्योग क्षेत्राची गोलमेज परिषद आणि B2B सहभाग
भारत-इटली संरक्षण उद्योग क्षेत्राच्या गोलमेज परिषदेदरम्यान, संरक्षण सचिव सिंग यांनी भारताच्या संरक्षण क्षेत्रातील परिवर्तनात्मक सुधारणांची रूपरेषा स्पष्ट करणारे मुख्य भाषण केले. पारदर्शकता, अंदाज आणि व्यवसाय सुलभतेच्या माध्यमातून उद्योगाच्या वाढीसाठी अनुकूल वातावरण निर्माण करण्यावर त्यांनी प्रकाश टाकला.
या दौऱ्यात दोन्ही देशांतील वरिष्ठ नेतृत्व आणि प्रमुख भागधारकांना एकत्र आणणारे Business-to-Business (B2B) सत्रही आयोजित करण्यात आले होते. संरचित बैठकांमुळे सहकार्य, सह-विकास आणि सह-निर्मिती या संभाव्य क्षेत्रांवर चर्चा सुलभ झाली. लिओनार्डो, फिनकँटेरी आणि आयव्हीईसीओ डिफेन्स व्हेइकल्स यासारख्या प्रमुख इटालियन कंपन्या भारत फोर्ज लिमिटेड, हिंदुस्तान एरोनॉटिक्स लिमिटेड आणि लार्सन अँड टुब्रो लिमिटेड यासह आघाडीच्या भारतीय कंपन्यांशी संलग्न आहेत.
धोरणात्मक कृती योजनांशी जुळवून घेणे
हे उपक्रम नोव्हेंबर 2024 मध्ये पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि जॉर्जिया मेलोनी यांच्यात झालेल्या शिखर परिषदेदरम्यान अनावरण करण्यात आलेल्या व्यापक भारत-इटली संयुक्त धोरणात्मक कृती योजनेशी (2025-29) सुसंगत आहेत. या योजनेत संरक्षण औद्योगिक सहकार्य, संरक्षण उपकरणांचे संयुक्त उत्पादन आणि दहशतवादविरोधी, सायबर सुरक्षा आणि सागरी पायाभूत सुविधा यासारख्या क्षेत्रांमध्ये सहकार्य वाढवण्यासाठी आराखड्याची रूपरेषा आखण्यात आली आहे.
संरक्षण सचिवांचा हा दौरा भारत आणि इटली यांच्यातील धोरणात्मक भागीदारी बळकट करण्यासाठी एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. दोन्ही देश संरक्षण सहकार्य आणि औद्योगिक सहकार्य वाढवण्यासाठी वचनबद्ध आहेत.
टीम भारतशक्ती
