फ्लाइट ट्रॅकिंग डेटानुसार चिनी विमान कंपनीसाठी असणारे दुसरे बोईंग जेट सोमवारी अमेरिकेत परतताना दिसले. राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या जागतिक व्यापार मोहिमेचा भाग असलेल्या अमेरिका आणि चीनमधील आयात शुल्कावरून सुरू असणाऱ्या घडामोडींशी हा प्रकार निगडीत असल्याचे दिसते.
737 मॅक्स 8 हे शांघायजवळील बोईंगच्या झौशान केंद्रातून बाहेर पडल्यानंतर सोमवारी अमेरिकेच्या गुआम प्रदेशात उतरले, असे फ्लाइट ट्रॅकिंग वेबसाइट एअरनाव रडारच्या आकडेवारीवरून दिसून आले.
पॅसिफिक ओलांडून 5 हजार मैल (8 हजार किमी) प्रवास करताना अशा उड्डाणांपैकी एक थांबा आहे ग्वाम. सिएटलमधील बोइंगचे यूएस उत्पादन केंद्र आणि झौशान पूर्णीकरण केंद्र, जेथे अंतिम कामासाठी आणि चिनी वाहकाला डिलिव्हरीसाठी बोईंगद्वारे विमाने नेली जातात त्यावेळी इथे काही काळाचा थांबा घेतला जातो.
रविवारी चीनच्या झियामेन एअरलाइन्ससाठी रंगीत 737 मॅक्सने झौशानहून परतीचा प्रवास सुरू केला आणि सिएटलच्या बोईंग फील्डवर ते उतरले.
दोन्ही विमाने अमेरिकेत परत येण्यामागे कोणत्या पक्षाचा निर्णय होता हे स्पष्ट नाही.
ट्रम्प यांनी या महिन्यात चिनी आयातीवरील आधारभूत शुल्क 145 टक्क्यांपर्यंत वाढवले. प्रत्युत्तरादाखल, चीनने अमेरिकेच्या वस्तूंवर 125 टक्के शुल्क लादले आहे. आयबीए या विमानचालन सल्लागार संस्थेच्या म्हणण्यानुसार, बोईंग जेटची डिलिव्हरी घेणारी चिनी विमान कंपनी या अत्युच्च शुल्कामुळे डबघाईला येऊ शकते, कारण नवीन 737 मॅक्सचे बाजार मूल्य सुमारे 55 दशलक्ष अमेरिकन डॉलर्स एवढे आहे.
विमानाने एक महिन्यापूर्वीच सिएटलहून झौशानला उड्डाण केले होते.
बोईंगने या सगळ्याच प्रकारावर प्रतिक्रिया देण्याच्या विनंतीला त्वरित प्रतिसाद दिला नाही.
737 मॅक्स जेट्सचे पुनरागमन, बोईंगचे सर्वाधिक विकले जाणारे मॉडेल, हे एरोस्पेस उद्योगाच्या दशकांपूर्वीच्या शुल्क-मुक्त स्थितीत झालेल्या बदलामुळे नवीन विमान वितरणात व्यत्यय येण्याचे लक्षण आहे.
बोईंग 737 मॅक्स विमानांवरील जवळजवळ पाच वर्षांच्या आयात गोठवण आणि मागील व्यापार तणावाच्या फेरीतून सावरत असतानाच शुल्क युद्ध आणि स्पष्ट यू-टर्न ओव्हर डिलिव्हरीमुळे कंपनीला मोठा फटका बसण्याची शक्यता आहे.
काही विमान कंपन्यांचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी असा विचार करत आहेत की शुल्क भरण्याऐवजी विमानांचे वितरण पुढे ढकलावे, असे विश्लेषकांचे म्हणणे आहे. आयात शुल्कातील या बदलावरून निर्माण झालेल्या गोंधळात अनेक विमानांच्या वितरणास अडथळा निर्माण होऊ शकतो.
टीम स्ट्रॅटन्यूज
(रॉयटर्सच्या इनपुट्ससह)