जम्मू आणि काश्मीरमधील पहलगाम येथे मंगळवारी दहशतवाद्यांनी केलेल्या गोळीबारात किमान 26 पर्यटक ठार झाल्याची भीती व्यक्त करण्यात येत असून इतर दहा जण जखमी झाल्याचे सूत्राने सांगितले. मृतांमध्ये महाराष्ट्रातील दिलीप डिसले आणि अतुल मोने यांचा समावेश असल्याची माहिती महाराष्ट्राचे उपमुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी दिली आहे.
अलिकडच्या वर्षांत दहशतवादी हल्ले कमी झाल्यामुळे हजारो पर्यटकांना आकर्षित करणाऱ्या निसर्गरम्य मुस्लिम बहुल प्रदेशातील पहलगाममधील बैसरान येथे हा हल्ला झाला.
जखमींना स्थानिक रुग्णालयात दाखल करण्यात आल्याची माहिती सूत्रांनी नाव न सांगता दिली.
जम्मू काश्मीरच्या मुख्यमंत्र्यांची प्रतिक्रिया
जम्मू आणि काश्मीरचे मुख्यमंत्री ओमर अब्दुल्ला यांनी एक्सवर पोस्ट केले की, “मृतांची संख्या अद्याप निश्चित केली जात आहे, त्यामुळे मला त्या तपशीलांमध्ये जायचे नाही. “हे सांगण्याची गरज नाही की, हा हल्ला अलिकडच्या वर्षांत नागरिकांवर झालेल्या कोणत्याही हल्ल्यापेक्षा खूप मोठा आहे.”
‘काश्मीर रेझिस्टन्स’ नावाच्या फारशा माहिती नसलेल्या दहशतवादी गटाने एका सोशल मीडिया संदेशात हल्ल्याची जबाबदारी स्वीकारली. या प्रदेशात 85 हजारांहून अधिक “बाहेरील लोक” स्थायिक झाले आहेत, ज्यामुळे “जनसांख्यिकीय बदल” झाला आहे, याबद्दल त्यांनी नाराजी व्यक्त केली.
“परिणामी, बेकायदेशीरपणे स्थायिक होण्याचा प्रयत्न करणाऱ्यांवर असेच हल्ले केले जातील,”असे त्यात म्हटले आहे.
जम्मू आणि काश्मीरच्या स्थानिक सरकारने या महिन्यात विधिमंडळाला सांगितले की, गेल्या दोन वर्षांत भारतातील सुमारे 84 हजार बिगर-स्थानिकांना या प्रदेशात अधिवासाचे अधिकार देण्यात आले आहेत.
पंतप्रधान मोदींनी हल्ल्याचा तीव्र शब्दांत केला निषेध
सध्या सौदी अरेबियाच्या दोन दिवसांच्या दौऱ्यावर असलेले पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी जम्मू-काश्मीरमधील पर्यटकांवर झालेल्या दहशतवादी हल्ल्याचा तीव्र निषेध केला आहे.
“या घृणास्पद कृत्यामागील लोकांबाबत योग्य ती कारवाई केली जाईल. त्यांची गय केली जाणार नाही!” असे पंतप्रधान मोदी यांनी एक्सवर पोस्ट केले. त्यांचा विखारी अजेंडा कधीही यशस्वी होणार नाही. दहशतवादाशी लढण्याचा आमचा संकल्प अविचल आहे आणि तो आणखी मजबूत होईल.”
संबंध आणखी ताणले
हा असा हिमालयीन प्रदेश आहे जिथे काही प्रमाणात भारत आणि पाकिस्तान या दोन्हींचे राज्य आहे, 1989 मध्ये भारतविरोधी कारवाया सुरू झाल्यापासून दहशतवादी हल्ल्यांमुळे निर्माण होणाऱ्या हिंसाचाराने खोरे त्रस्त आहे. अलिकडच्या वर्षांत हिंसाचार कमी झाला असला तरी आतापर्यंत हजारो लोक मारले गेले आहेत.
भारत सरकारने 2019 मध्ये काश्मीरचा विशेष दर्जा रद्द केला. त्यानंतर राज्याचे जम्मू आणि काश्मीर तसेच लडाख या दोन संघराज्य प्रशासित प्रदेशांमध्ये विभाजन केले.
या निर्णयामुळे स्थानिक अधिकाऱ्यांना बाहेरील लोकांना अधिवास अधिकार जारी करण्याची मुभा मिळाली, ज्यामुळे त्यांना नोकऱ्या मिळू शकल्या आणि त्या प्रदेशात जमीन खरेदी करता आली.
यामुळे पाकिस्तानशी असलेले संबंध बिघडले, जो या प्रदेशावरही दावा करतो. हा वाद अण्वस्त्रधारी शेजाऱ्यांमधील कटु वैमनस्य आणि लष्करी संघर्षाचे मूळ आहे.
अलिकडच्या वर्षांत काश्मीरमध्ये पर्यटकांवर होणारे हल्ले दुर्मिळ झाले आहेत. पर्यटकांवर शेवटचा मोठा हल्ला जूनमध्ये झाला होता, जेव्हा दहशतवादी हल्ल्यात हिंदू यात्रेकरूंना घेऊन जाणारी बस खोल दरीत कोसळून किमान नऊ जण ठार आणि 33 जण जखमी झाले होते.
काश्मीरकडे जगाचे लक्ष वेधून घेण्याच्या संभाव्य प्रयत्नांमध्ये, बंडखोरीच्या शिखरावर असताना काही मोठे दहशतवादी हल्ले परदेशी अधिकाऱ्यांच्या भारत भेटीच्या वेळी झाले, असे भारतीय सुरक्षा संस्थांनी म्हटले आहे.
टीम स्ट्रॅटन्यूज
(रॉयटर्सच्या इनपुट्ससह)
