ऑपरेशन सिंदूर: “वहां से गोली चलेगी, यहाँ से गोला चलेगा”

दक्षिण आशियातील लष्करी भूमिकेत निर्णायक वळण म्हणून मोठ्या प्रमाणावर पाहिले जात असताना, भारताने पाकिस्तानला आतापर्यंतचा सर्वात जोरदार संदेश दिला आहेः पाकिस्तानच्या पुढील कोणत्याही चिथावणीखोर कृतीला संपूर्णपणे तशाच भाषेत उत्तर दिले जाईल.

‘ऑपरेशन सिंदूर’ अंतर्गत, भारतीय सैन्याने पाकिस्तानातील अंतर्गत भागात असलेल्या दहशतवादी पायाभूत सुविधांना लक्ष्य करून जोरदार हल्ले केले. सर्वात लक्षणीय हल्ला बहावलपूर येथील जैश-ए-मोहम्मदच्या (जे. ई. एम.) मुख्यालयावर झाला, जो पाकिस्तानच्या इंटर-सर्व्हिसेस इंटेलिजेंसने दीर्घकाळ जोपासलेल्या गटासाठी एक मोठा धक्का होता.

“हे आता प्रमाणबद्ध प्रतिसादाबद्दल नाही-हे वाढीव वर्चस्वाबद्दल आहे”, असे भारत सरकारच्या वरिष्ठ सूत्रांनी सांगितले. “वहां से गोली चलेगी, यहां से गोला चलेगा (जर त्यांनी गोळ्या झाडल्या, तर आम्ही गोळे फेकू)”. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचे हे वक्तव्य आता भारताचे मूलभूत प्रतिसाद धोरण बनले आहेत.

एक स्पष्ट पण तडजोड न करणारा संदेश

सरकारच्या अंतर्गत सूत्रांनी या हल्ल्याला भारताचा आतापर्यंतचा सर्वात शक्तिशाली हल्ला म्हटले आहे, ज्यामध्ये आधुनिक लक्ष्ये नष्ट करण्यासाठी प्रगत अचूक शस्त्रास्त्रांचा वापर करण्यात आला होता. “हे केवळ प्रत्युत्तर नव्हते; तो इस्लामाबादला एक धोरणात्मक संकेत होता – वाढत्या हल्ल्यांना तशाच हल्ल्यांनी उत्तर दिले जाईल,” असे एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याने सांगितले.

ऑपरेशन सिंदूरची उत्पत्ती सीमापार वाढत्या शत्रुत्वात होती, ज्यामध्ये भारतीय हवाई तळांवर अलिकडेच पाकिस्तानने केलेल्या हल्लांमध्ये होते. प्रत्युत्तरादाखल, पंतप्रधान मोदींनी स्पष्ट निर्देश दिले: भारत आता चिथावणीखोर गोष्टीं शांतपणे सहन करणार नाही.

मुत्सद्देगिरी नाही, केवळ प्रतिबंध

भूतकाळातील पद्धतींपैकी कोणत्याही पातळीवर राजनैतिक चर्चा यावेळी करण्यात आली नाही. राष्ट्रीय सुरक्षा सल्लागार किंवा परराष्ट्र मंत्र्यांमध्ये कोणतीही चर्चा झाली नाही. केवळ Directors General of Military Operations (DGMOs) यांच्यात संपर्क झाला – यावरून स्पष्ट होते की भारताने या परिस्थितीकडे राजनैतिक नव्हे तर लष्करी आकस्मित परिस्थिती म्हणून पाहिले.

पाकिस्तानने मदत मागितल्यानंतर 9 मे रोजी संध्याकाळी अमेरिकेचे उपाध्यक्ष जे. डी. व्हान्स यांनी पंतप्रधान मोदींना फोन केला. भविष्यात पाकिस्तानकडून कोणत्याही प्रकारची चिथावणी दिली गेली तर भारताकडून ‘अधिक तीव्र आणि अधिक विनाशकारी’ प्रत्युत्तर दिले जाईल, असे मोदी यांनी स्पष्ट केले. त्यानंतर त्याच रात्री पाकिस्तानने भारताच्या 26 ठिकाणांवर हल्ले केले, ज्यामुळे भारताला आणखी जोरदार प्रत्युत्तर द्यावे लागले.

10 मेपर्यंत भारतीय हवाई दलाने रफिकी, मुरीदके, चकलाला, रहीम यार खान, सुक्कुर, चुनियन, पसरुर आणि सियालकोट येथील लष्करी आस्थापनांवर अचूक हल्ले केले होते.

मध्यस्थी नाही, काश्मीरवर चर्चा नाही

भारताने तिसऱ्या पक्षाच्या मध्यस्थीचे दरवाजेही बंद केले. “दहशतवाद्यांना आमच्याकडे सोपवल्याशिवाय कोणतीही चर्चा होणार नाही”, असे एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याने सांगितले. काश्मीरच्या अजेंड्यावर पाकिस्तान-व्याप्त काश्मीर (PoK) परत मिळवणे हा एकमेव मुद्दा उरला असल्याचे म्हटले.

एकवेळचा निर्णय नाहीः एक नवीन धोरणात्मक आदर्श

सूत्रांनी सांगितले की ऑपरेशन सिंदूर सुरू आहे, जे एक नवीन भू-राजकीय धोरणात्मक निर्णय स्पष्ट करणारे आहे. भारताची भूमिका स्पष्ट आहेः दहशतवादाचा सामना बळाचा वापर करून केला जाईल संयमाने नव्हे.
भारताची तिहेरी धोरणात्मक उद्दिष्टे साध्य झाली