![](https://bharatshakti.in/wp-content/uploads/2024/03/LT-BSI-Defence.gif")
ब्रिटन या पिढीतील त्याच्या आण्विक प्रतिबंधात्मक सर्वात मोठ्या विस्तारामध्ये सामरिक आण्विक शस्त्रांचा मारा करण्यास सक्षम असलेली डझनभर F-35A लढाऊ विमाने खरेदी करण्याचा निर्णय घेत असल्याचे सांगितले जाते.
डाउनिंग स्ट्रीटने दिलेल्या वृत्तानुसार, लॉकहीड मार्टिन विमानांच्या खरेदीमुळे ब्रिटनच्या हवाई दलाला शीतयुद्ध संपल्यानंतर प्रथमच अण्वस्त्रे वाहून नेण्याची मुभा मिळेल.
पंतप्रधान कीर स्टारमर यांनी एका निवेदनात म्हटले आहे की, “आमूलाग्र अनिश्चिततेच्या युगात आम्ही आता शांतता गृहित धरू शकत नाही.”
ब्रिटनचा आण्विक प्रतिबंध सध्या समुद्रात किमान एका अण्वस्त्रधारी पाणबुडीच्या सतत गस्त घालण्यापुरता मर्यादित आहे.
रशियाकडून वाढत्या शत्रुत्वाचा सामना करत असताना आणि अमेरिकेने युरोपचा रक्षक म्हणून आपल्या पारंपरिक भूमिकेपासून माघार घेतल्यामुळे, स्टारमर यांचे सरकार संरक्षण खर्च वाढवत आहे आणि आपल्या पाणबुडीच्या ताफ्यासह आपल्या लष्करी दलांचे आधुनिकीकरण करत आहे.
ब्रिटनने आपल्या अण्वस्त्र प्रतिबंधक क्षमतेचा विस्तार करण्याची घोषणा हेग येथील नाटो शिखर परिषदेत केली, जिथे युरोपियन सदस्य राष्ट्रीय उत्पन्नाच्या 5 टक्के संरक्षण आणि सुरक्षेवर खर्च करण्याचे महत्त्वाकांक्षी नवीन लक्ष्य निश्चित करणार आहेत.
युरोपियन सुरक्षेची अधिक जबाबदारी ब्रिटनने घ्यावी या योजनेचा भाग म्हणून अमेरिका विमानांमध्ये वापरण्यासाठी B61 सामरिक अण्वस्त्रे पुरवेल, असे नाव न सांगण्याच्या अटीवर एका ब्रिटिश अधिकाऱ्याने सांगितले.
ब्रिटनने म्हटले आहे की, जेट्स खरेदी केल्याने संघर्षाच्या वेळी अण्वस्त्रे वाहून नेण्यासाठी नाटोला तथाकथित दुहेरी-सक्षम विमाने देता येतील.
नाटोचे सरचिटणीस मार्क रुट म्हणाले की, “हे ब्रिटनचे नाटोसाठीचे आणखी एक मोठे योगदान आहे.”
प्रत्येक F-35A जेटची किंमत सुमारे 80 दशलक्ष पौंड (109 दशलक्ष अमेरिकन डॉलर्स) आहे, ज्यामुळे 12 विमानांचा एकूण खर्च 1 अब्ज पौंडांपेक्षा कमी होतो, असे दुसऱ्या एका ब्रिटिश अधिकाऱ्याने नाव गुप्त ठेवत सांगितले.
ब्रिटनची अणुप्रतिरोधक क्षमता सध्या केवळ ट्रायडंट पाणबुडी-आधारित प्रणालीवर अवलंबून आहे. गेल्या वर्षीच्या एका चाचणीदरम्यान याने चुकीच्या पद्धतीने फायरिंग केल्याची घटना घडली. 2016 मध्ये झालेल्या पहिल्या चाचणीतही अशीच चूक झाल्यानंतर ही सलग दुसरी चाचणी अपयशी ठरली.
ब्रिटनच्या संसदेनुसार, 1998 मध्ये WE-177 फ्री फॉल बॉम्ब सेवेतून काढून घेण्यात आला होता. ती ब्रिटनची शेवटची हवेतून स्वतंत्रपणे सोडण्यात येणारी अणु क्षमता होती.
मोठ्या अंतरावर डागण्यासाठी डिझाइन केलेल्या धोरणात्मक शस्त्रांच्या विरूद्ध रणनीतिक अणुशस्त्रे युद्धभूमीवर वापरण्यासाठी असतात.
F-35A लढाऊ विमाने खरेदी करून, ब्रिटन आपल्या लष्करी पर्यायांमध्ये विविधता आणू शकेल आणि फ्रान्स तसेच भू, सागरी आणि हवाई अण्वस्त्र क्षमता राखणाऱ्या अमेरिकेसारख्या नाटो सहयोगी देशांशी अधिक जवळून जुळवून घेऊ शकेल.
अमेरिकेने 2008 मध्ये ब्रिटनमधून आपली शेवटची अण्वस्त्रे मागे घेतली, त्या वेळी शीतयुद्धाच्या समाप्तीनंतर संघर्षाचा धोका कमी होत असल्याचे संकेत होते.
डाउनिंग स्ट्रीटने म्हटले आहे की नवीन विमाने खरेदी केल्याने ब्रिटनमध्ये सुमारे 20 हजार नोकऱ्या निर्माण होतील आणि नाटोशी असलेली त्यांची बांधिलकी अधोरेखित होईल.
सरकारने नाटोचे लक्ष्य पूर्ण करण्यासाठी २०३५ पर्यंत संरक्षण आणि सुरक्षा खर्च आर्थिक उत्पादनाच्या 5 टक्क्यांपर्यंत वाढवण्याचे वचन दिले आहे. ब्रिटन सरकारने मंगळवारी असेही म्हटले आहे की गेल्या काही वर्षांत पहिल्यांदाच त्यांनी युद्धासाठी स्वदेशात “सक्रियपणे तयारी” केली पाहिजे.
टीम भारतशक्ती
(रॉयटर्सच्या इनपुट्ससह)
