ईशान्य नायजेरियामध्ये बोको हराम आणि त्याचे प्रतिस्पर्धा ISWAP यांच्या हल्ल्यांमध्ये नुकत्याच झालेल्या वाढीमुळे आता सशस्त्र ड्रोन आणि रस्त्याच्या कडेला स्फोटक उपकरणे वापरत असलेल्या जिहादींच्या लक्षणीय पुनरागमनाबद्दल चिंता निर्माण झाल्याचे सुरक्षा तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे.
अदामावा आणि बोर्नो राज्यांमध्ये दहशतवाद्यांनी आठवड्याच्या शेवटी केलेल्या छाप्यांमध्ये किमान 22 लोक मारले गेले, तर बोर्नोमध्ये सोमवारी स्फोटक उपकरणाने दोन वाहनांमध्ये धडक दिल्याने इतर 26 जणांचा मृत्यू झाला.
जानेवारीपासून सुरू झालेल्या जिहादी हल्ल्यांमध्ये आणखी डझनभर लोक मारले गेले आहेत.
15 वर्षांहून अधिक काळ बंडखोरीचा केंद्रबिंदू असलेल्या बोर्नो राज्यात, राज्यपाल बाबगाना झुलम यांनी असा इशारा दिला आहे की सैन्याने थोडीशी जरी माघार घेतली तर त्याचा बंडखोरांना फायदा होताना दिसत आहे.
बोको हराम आणि इस्लामिक पश्चिम आफ्रिका प्रांत (ISWAP) यांच्यात सुरू असलेल्या लढाईतील शिथिलता आणि गटांनी हवाई तंत्रज्ञानाचा अवलंब केल्यामुळे त्यांच्या पुनरागमन होण्याची शक्यता असल्याचे सुरक्षा तज्ज्ञांनी म्हटले आहे.
बोको हराम आणि ISWAP संघर्ष
नायजेरियातील असुरक्षिततेवर क्षेत्रीय कार्य करणारे हडसन इन्स्टिट्यूटचे संशोधन सहकारी जेम्स बार्नेट म्हणाले, “दोन्ही गट थोडे धाडसी झाले आहेत आणि त्यांनी दाखवून दिले आहे की त्यांच्याकडे काही अत्याधुनिक तंत्रज्ञान आहे.
सशस्त्र ड्रोनच्या वापरामुळे ISWAP ला इस्लामिक स्टेटकडून अधिक निधी मिळत असल्याचेही दिसून आल्याचे विश्लेषकांनी सांगितले.
गेल्या महिन्यात, बंडखोरांनी कॅमेरूनच्या सीमेजवळील एका लष्करी चौकीवर ड्रोनचा वापर करून हल्ला केला, ज्यामध्ये अनेक सैनिक ठार झाले.
फ्रेंच नॅशनल सेंटर फॉर सायंटिफिक रिसर्चमधील रिसर्च फेलो, ज्यांनी माजी सैनिकांची मुलाखत घेतली आहे, त्यांनी सांगितले की, इस्लामिक स्टेट सल्लागारांना जमिनीवर असलेल्या ISWAP सैनिकांना मदत करण्यासाठी पाठवण्यात आल्याचे वृत्त आहे.
“ते रणनीती सुधारू शकतात आणि आम्ही ड्रोन तसेच स्फोटकांचा वापर आणि मोठ्या प्रमाणात हल्ले पाहिले आहेत. हे इस्लामिक स्टेटच्या सल्ल्याचा परिणाम म्हणून घेतले जाऊ शकते,” फौचर म्हणाले.
बोको हराम आणि ISWAP 2016 मध्ये विभक्त झाल्यापासून देशावर वर्चस्व मिळवण्यासाठी त्यांच्यात कडवा संघर्ष सुरू आहे.
मात्र “ते एकमेकांशी लढण्यात कमी व्यस्त आहेत आणि हल्ले करण्यासाठी त्यांच्याकडे जास्त वेळ आहे,” असे प्रतिपादन फौचर यांनी केले.
गेल्या शुक्रवारी, झुलुम यांनी पत्रकारांना सांगितले की कॅमेरूनच्या सीमेजवळील बोर्नोमधील लेक चाड परिसरात आणि सांबिसा टेकड्यांमध्ये दहशतवादी पुन्हा एकत्र येत आहेत.
नायजेरियन लष्कराने प्रतिक्रिया द्यावी यासाठी केलेल्या विनंतीला प्रतिसाद दिला नाही.
सुरक्षा थिंक-टँक गुड गव्हर्नन्स आफ्रिकेचे वरिष्ठ संशोधक मलिक सॅम्युअल म्हणाले की जिहादींनी लष्कराने तैनात केलेल्या रणनीतींशी लवचिकता स्वीकारली असून त्यांच्या धोरणांशी जुळवून घेतले आहे.
“त्यांचे सध्याचे पुनरागमन, त्यांना मागे हटवण्यापूर्वी सैन्याने हल्ला करण्याची प्रतीक्षा करण्याऐवजी, त्यांनी लढा लष्कराकडे नेला त्या आधीच्या कालखंडाचे प्रतिबिंब आहे,” असे ते म्हणाले.
टीम स्ट्रॅटन्यूज
(रॉयटर्सच्या इनपुट्ससह)
