अमेरिकेच्या नेतृत्वाखालील जागतिक मदत निधीतील कपात जवळजवळ कोविड-19 महामारीप्रमाणेच जीवघेण्या रोगांविरुद्ध बाल लसीकरण कार्यक्रमांसाठी मोठा अडथळा ठरत असल्याचा अहवाल United Nations ने गुरुवारी दिला. गोवर, मेंदूज्वर आणि पिवळा ताप यासह संसर्गजन्य रोगांचा प्रादुर्भाव जागतिक स्तरावर वाढत आहे.
दरम्यान, 108 कमी आणि कमी-मध्यम उत्पन्न असलेल्या देशांमधील जागतिक आरोग्य संघटनेच्या कार्यालयांच्या अहवालानुसार, एप्रिलच्या सुरूवातीस जवळपास निम्म्या देशांमध्ये निधीतील कपातीमुळे आपत्कालीन आणि नियमित लसीकरणावर लक्षणीय परिणाम झाला आहे.
निधीत कपात केल्याने लसीचा पुरवठा देखील कमी झाला असून रोगाच्या संदर्भातील देखरेखीमध्येही अडथळा आला असल्याचे WHO आणि UNICEF यांनी गावी या Vaccine Alliance सह संयुक्त प्रसिद्धीपत्रकात म्हटले आहे.
“कोविड-19 दरम्यान आपण जे पाहिले त्याच पातळीवरील हे अडथळे आहेत. प्रतिबंधात्मक रोगाविरूद्धच्या लढ्यात आपण पाठिंबा देणे थांबवू शकत नाही,” असे युनिसेफच्या कार्यकारी संचालक कॅथरीन रसेल म्हणाल्या.
कोविड-19 मुळे त्यावेळच्या बाल लसीकरणात सर्वात मोठी घसरण झाली होती. अमेरिकेच्या नेतृत्वाखालील मदत निधीतील कपात-पूर्वी जगातील सर्वात मोठा दाता- याचा तसाच परिणाम दिसून येण्याची शक्यता असल्याचे संयुक्त प्रसिद्धीपत्रकात म्हटले आहे.
निधीसाठी आवाहन
जूनमध्ये सुरू होणाऱ्या ‘गावी’ निधीच्या फेरीपूर्वी बालकांच्या लसीकरणासाठी निधी राखून ठेवण्याचे आवाहन त्यांनी केले. या गटाने 2026 ते 2030 या कालावधीतील त्यांच्या कामासाठी 9 अब्ज डॉलर्सची मागणी केली आहे.
‘गावी’च्या मुख्य कार्यकारी अधिकारी सानिया निश्तर म्हणाल्या की, संसर्गजन्य रोगांच्या वाढत्या प्रादुर्भावाशी लढा देणे तेव्हाच शक्य आहे जेव्हा संघटनेला पूर्ण निधी मिळेल.
2021 पासून गोवरच्या प्रकरणांमध्ये वर्षानुवर्षे वाढ झाली आहे, तर गेल्या वर्षी आफ्रिकेत मेंदूज्वर वाढला आहे आणि गेल्या दशकात प्रमाण काहीसे घटल्यानंतर पिवळ्या तापाच्या प्रकरणांमध्येही वाढ झाली आहे, असे संस्थांनी सांगितले.
गेल्या महिन्यात, अमेरिकन सरकारच्या अंतर्गत दस्तऐवजात असे दिसून आले आहे की ते UNICEF आणि WHO ला देण्यात येणाऱ्या निधीत केलेल्या कपातीचे अनुसरण करेल, जे ‘अमेरिका फर्स्ट’ धोरणाशी जुळवून घेण्यासाठी परदेशी मदत सुलभ करण्यासाठी आणि त्यावर लक्ष केंद्रित करण्याच्या व्यापक योजनांचा एक भाग आहे. त्यामुळे गावीचे वार्षिक सुमारे 30 कोटी डॉलर्सचे योगदान रद्द करण्यात येणार आहे.
गेल्या आठवड्यात, अमेरिकेच्या परराष्ट्र विभागाने रॉयटर्सला सांगितले की त्यांनी जागतिक आरोग्यासाठी सहाय्यक प्रशासक मार्क लॉयड यांना गावीच्या 28 जणांच्या मंडळावर नामांकित केले आहे. अमेरिकेची ही जागा यापूर्वी रिक्त होती.
अमेरिकेच्या परराष्ट्र विभाग आणि गावी या दोघांनीही अमेरिकेच्या निधीसाठी याचा काय अर्थ होऊ शकतो याबद्दल भाष्य करण्यास नकार दिला.
टीम स्ट्रॅटन्यूज
(रॉयटर्सच्या इनपुट्ससह)