पुढील महिन्यात, महिला अधिकाऱ्यांसह भारतीय सशस्त्र दलांची तिन्ही दलांची संयुक्त तुकडी 7 मे रोजी मॉस्को येथे होणाऱ्या विजय दिनाच्या संचलनात सहभागी होणार आहे. रशियाचे राष्ट्राध्यक्ष व्लादिमीर पुतीन यांनी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांना संचलनासाठी आमंत्रित केले आहे. मात्र याबाबतचा अंतिम निर्णय जाहीर करण्यात आलेला नाही. पंतप्रधानांच्या जागी संरक्षणमंत्री राजनाथ सिंह भारताचे प्रतिनिधी म्हणून उपस्थित राहण्याची शक्यता आहे.
जागतिक पाहुणे उपस्थित राहणार
रशियन ज्याला ‘महान देशभक्तीपर युद्ध’ म्हणतात, त्याच्या 80 व्या वर्धापन दिन सोहळ्याला उपस्थित राहण्यासाठी अनेक जागतिक नेत्यांना आमंत्रणे पाठवण्यात आल्याचे क्रेमलिनने म्हटले आहे. पंतप्रधान मोदींव्यतिरिक्त, रशियाचे अध्यक्ष व्लादिमीर पुतीन यांनी चीनचे अध्यक्ष शी जिनपिंग आणि अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांना आमंत्रित केले आहे.
तास या सरकारी वृत्तसंस्थेने दिलेल्या वृत्तानुसार, चीनचे राष्ट्राध्यक्ष शी जिनपिंग यांनी हे निमंत्रण स्वीकारले आहे. मात्र, ट्रम्प यांनी हे निमंत्रण नाकारले. या कार्यक्रमाला उपस्थित राहण्याबाबत पत्रकारांनी विचारले असता ते म्हणाले, “नाही, नाही, मी नाही.”
विजय संचलनाची ठळक वैशिष्ट्ये
मॉस्कोच्या रेड स्क्वेअरमध्ये दरवर्षी 9 मे रोजी आयोजित केले जाणारे विजय दिनाचे संचलन हा दुसऱ्या महायुद्धात जर्मनीवर सोव्हिएत संघाच्या विजयाचे स्मरण करणारा एक प्रमुख राष्ट्रीय कार्यक्रम आहे. या संघर्षादरम्यान सोव्हिएत युनियनच्या अंदाजे 2 कोटी 70 लाख नागरिकांनी प्राण गमावले, ज्यात युक्रेनमधील लाखो लोकांचा समावेश होता. 8 मे 1945 रोजी दुपारी 11:01 वाजता जर्मनीच्या बिनशर्त शरणागतीसह युद्धाचा समारोप झाला-जो पाश्चिमात्य देशांमध्ये “युरोपमधील विजय दिन” म्हणून साजरा केला गेला. मॉस्कोतील वेळेच्या फरकामुळे, तो आधी 9 मे होता, ज्याला पूर्वीच्या सोव्हिएत युनियनने अधिकृतपणे “विजय दिन” म्हणून घोषित केले होते.
या संचलनात रशियाचे लष्करी उपकरणे-रणगाडे, तोफखाना, क्षेपणास्त्रे आणि त्याच्या सशस्त्र दलांची कूच करणारी तुकडी यांचा समावेश आहे. राष्ट्राध्यक्ष पुतीन पारंपरिकरित्या संचलनाचा आढावा घेतात आणि देशाला संबोधित करतात. अलिकडच्या वर्षांत, 2022 पासून युक्रेनबरोबर सुरू असलेल्या संघर्षादरम्यान, रशियाने युक्रेनियन आणि नाटो सैन्याकडून जप्त केलेल्या शस्त्रे आणि उपकरणांसह ताब्यात घेतलेल्या युद्ध पारितोषिकांचे प्रदर्शन केले आहे. 2024 मध्ये, हे पुन्हा एकदा ठळकपणे दिसून आले.
रशियाचे शिष्टमंडळ भारत भेटीवर
रशियन सरकारचे एक शिष्टमंडळ सध्या भारत दौऱ्यावर आहे. त्यांच्या दौऱ्यादरम्यान त्यांनी राजधानी दिल्लीतील राजपुताना रायफल्सच्या रेजिमेंटल सेंटरला भेट दिली. लष्कराच्या ‘युनायटेड सर्व्हिस इन्स्टिट्यूट’ या विचारवंत संस्थेच्या ‘मिलिटरी हिस्ट्री डिपार्टमेंट’ चे संशोधन सहकारी देखील या भेटीदरम्यान उपस्थित होते.
भारताच्या तिन्ही दलांच्या तुकडीने संचलनासाठी सराव सुरू केला आहे. भारतीय पथक यापूर्वीही या स्पर्धेत सहभागी होत आले आहे. 2020 मध्ये, अशाच एका संयुक्त तुकडीने मॉस्को येथे देशाचे प्रतिनिधित्व केले होते, ज्यात संरक्षणमंत्री राजनाथ सिंहही समारंभाला उपस्थित होते.
टीम भारतशक्ती