गेल्या आठवड्यात तस्मान समुद्रात चिनी नौदलाच्या जहाजांनी केलेल्या लाईव्ह-फायर ड्रीलमुळे 49 विमानांचे उड्डाण मार्ग बदलणे भाग पडले. व्हर्जिन ऑस्ट्रेलियाच्या वैमानिकाने ऑस्ट्रेलियन अधिकाऱ्यांना सतर्क केल्यामुळेच हा निर्णय घ्यावा लागला असे ऑस्ट्रेलियाच्या हवाई वाहतूक नियंत्रण संस्थेच्या प्रमुखांनी संसदीय समितीला सांगितले.
क्वांटास, एमिरेट्स, एअर न्यूझीलंड आणि व्हर्जिन ऑस्ट्रेलियासह इतर विमान कंपन्यांनी उड्डाण मार्गांमध्ये बदल केले. शुक्रवारी ऑस्ट्रेलिया आणि न्यूझीलंड दरम्यानच्या आंतरराष्ट्रीय जलक्षेत्रात दुर्मिळ लाईव्ह-फायर ड्रीलबद्दल चीनने इशारा दिल्यानंतर हा बदल झाला होता.
ऑस्ट्रेलियाच्या न्यू साउथ वेल्स किनाऱ्यावरील लष्करी कवायतीबाबत चीनच्या नौदलाकडून पुरेशी माहिती मिळालेली नाही, असे सांगून दोन्ही देशांनी चीनबाबत चिंता व्यक्त केली आहे.
वैमानिकांना सामान्यतः लष्करी कवायती, रॉकेट प्रक्षेपण आणि हवाई क्षेत्रावर परिणाम करू शकणाऱ्या इतर समस्यांबद्दल एअरमेनला सूचना किंवा एनओटीएएमद्वारे सतर्क केले जाते. सहसा अशा घटनेच्या किमान 24 तास आधी त्याबद्दल पुरेशी माहिती देणे आवश्यक असते.
एअर सर्व्हिसेस ऑस्ट्रेलियाचे सीईओ रॉब शार्प यांनी सोमवारी रात्री उशिरा संसदेच्या सुनावणीत सांगितले की व्हर्जिन ऑस्ट्रेलियाच्या वैमानिकाने त्यांच्या एजन्सीला सांगितले की चिनी नौदलाने ऑस्ट्रेलियाच्या पूर्व किनाऱ्यापासून 300 सागरी मैल (483 कि. मी.) अंतरावर गोळीबाराचा सराव करण्याच्या कवायती आयोजित करण्याची योजना आखली आहे.
“त्यामुळे आम्हाला या कवायतीबद्दल पहिल्यांदाच माहिती मिळाली,” असे ते म्हणाले.
चिनी नौदलाचा संदेश बहुतेक वैमानिकांच्या देखरेखीखाली असलेल्या आपत्कालीन रेडिओ वाहिनीवर प्रसारित करण्यात आला आणि नंतर तो हवाई वाहतूक नियंत्रण अधिकाऱ्यांना प्रसारित करण्यात आला, ज्यामुळे त्यांना व्यावसायिक विमान कंपन्यांसाठी त्वरित इशारा जारी करण्यास आणि अपवर्जन क्षेत्र स्थापन करण्यास प्रवृत्त केले, असे शार्पचे डेप्युटी पीटर कुरान यांनी सांगितले.
व्हर्जिन ऑस्ट्रेलियाच्या वैमानिकाने प्रथम संदेश ऐकण्याच्या सुमारे 30 मिनिटांपूर्वी लाइव्ह फायरिंग ड्रील सुरू झाले होते आणि हवाई वाहतूक नियंत्रण पुनर्संचयित झाल्यावर 10 मिनिटांनी ऑस्ट्रेलियाच्या संरक्षण ऑपरेशन्स कमांडला सूचित करण्यात आले.
प्रशांत महासागरातील त्यांच्या प्रदेशांजवळ लष्करी कवायती करणारे फ्रेंच संरक्षण दल सहसा ऑस्ट्रेलियन हवाई वाहतुकीला 24 ते 48 तास अगोदर माहिती देतात, असे ते म्हणाले.
चीनच्या संरक्षण मंत्रालयाने रविवारी सांगितले की त्यांनी ड्रील होण्याआधी वारंवार सुरक्षा सूचना जारी केल्या आहेत आणि त्यांच्या कृती आंतरराष्ट्रीय कायद्याचे पालन करणाऱ्या असून विमान उड्डाण सुरक्षिततेवर कोणताही परिणाम करत नाहीत.
ऑस्ट्रेलियन पंतप्रधान अँथनी अल्बनीज यांना एका पत्रकाराने विचारले की, चिनी नौदलाच्या कृती दलाच्या इशाऱ्यांबद्दल व्यावसायिक पायलटला सतर्क करावे लागेल की नाही याबद्दल त्यांना चिंता आहे का? या प्रश्नाने अल्बनीज काहीसे अस्वस्थ झाले.
“ऑस्ट्रेलियन संरक्षण दलाला नक्कीच माहिती होती आणि जे घडले त्याबद्दल मी संरक्षण दलाच्या प्रमुखांशी बोललो आहे. ऑस्ट्रेलियाकडे या प्रदेशातील चिनी जहाजांच्या उपस्थितीचे सागरी आणि हवाई अशा दोन्ही मार्गांनी निरीक्षण करणाऱ्या युद्धनौका आहेत,” असे अल्बनीज यांनी मंगळवारी पत्रकारांना सांगितले.
टीम भारतशक्ती
(रॉयटर्स)
